Een doelenmuur is een plek in het lokaal waarop staat aan welke doelen er gewerkt wordt om kinderen extra te motiveren voor het leren. In deze blog lees je er meer over.
Wat is een doelenmuur?
De doelenmuur is een bord waarop doelen hangen, die je samen met de kinderen vaststelt.
Op die manier maak je zichtbaar waar jullie voor willen gaan, waar de kinderen het voor doen en hoe ze naar het doel toewerken. Na afloop bespreek je met de kinderen hoe het is gegaan en focust je daarmee meer op het proces en stel je de doelen weer bij.
Niet de scores zijn belangrijk, maar het groeiproces.
Waarom een doelenmuur?
Doelen stellen geeft richting en houvast. Ze helpen je om verder te kijken dan je comfortzone en meer van de wereld om je heen te ontdekken.
Natuurlijk kun je ook teveel gefocust zijn op doelen en bepaalt de mate waarin je een doel nastreeft of je nog kijk hebt voor alles om je heen. Om jouw eigen doelendoelen te behalen kan het zo zijn dat een ander ook een stukje moet aanleveren .
De doelenmuur is niet alleen een handig hulpmiddel om zichtbaar te maken welke leerstof je op dat moment oefent en opbrengstgericht te werken, maar daagt kinderen ook uit om nieuwe activiteiten uit te proberen, geeft de kinderen meer eigenaarschap over hun eigen groeiproces, zorgt ervoor dat jij als leerkracht ook betrokken bent bij wat de leerlingen leren, maakt zichtbaar hoe je evalueert en zorgt voor succeservaringen en daarmee een verhoogde betrokkenheid. De kinderen zien immers steeds dat ze weer een stap verder gekomen zijn. Daarnaast verhoogt het ook de ouderbetrokkenheid, omdat ouders beter in kaart hebben waar je op dat moment in de klas mee oefent. Een groot voordeel van de doelenmuur is dat je het groepsplan ook zichtbaar maakt en dagelijks evalueert en bijstuurt.
Een doelenmuur bij kleuters
Over doelen stellen in de kleuterklas zijn de meningen verdeeld. Veel leerkrachten vragen zich af of het stellen van leerdoelen wel bij de ontwikkeling van het jonge kind past, of ze daarom juist niet frustrerend werken, omdat het jonge kind nu immers anders leert.
Leren is bij kleuters niet altijd wat je eerst niet kon en nu opeens wel.
Kleuters lijken soms ook weer te vergeten wat ze hebben geleerd. Leren is eigenlijk het aanleggen van Wanneer kinderen leren worden er eigenlijk nieuwe paadjes in hun hersenen gemaakt, maar je hersenen zijn ook continu bezig om deze verbindingen te snoeien.
Als de neuronen steeds over hetzelfde paadje contact met elkaar leggen, vormt zich vanzelf een weg of zelfs een snelweg, maar wanneer de neuronen een tijdje niet over hetzelfde paadje gaan, verdwijnt dat paadje ook weer. Je moet de paadjes dus blijven onderhouden. Daarom kun je er niet van uitgaan dat als een kind een keer iets heeft laten zien, het ook een echt paadje in zijn/haar hersenen is geworden. Leren is niet iets wat je even weg kunt vinken, maar een magisch proces. Om echt iets te leren, zullen kinderen dus de mogelijkheid moeten krijgen om ergens meerdere malen mee te spelen. En kleuters lijken vaak heel goed te weten wat ze op dat moment nodig hebben. Je ziet dan dat ze iets heel vaak willen doen, ook al staat het niet op het doelenbord.
Doelenmuren vragen bovendien om inzicht hebben in je eigen ontwikkeling en dat kunnen jonge kinderen lang niet altijd. Ook is het voor hen vaak nog lastig om realistische doelen te stellen. Doelen stellen vraagt om een goed inzicht waar je nu staat, waar je heen wilt en welke stappen je daarvoor zou moeten zetten. Zelfs volwassenen vinden dat vaak nog lastig. Een jong kind is ook niet altijd bezig met het eindproces of doel en gaat soms helemaal op in het proces, zeker wanneer het speelt.
Wanneer je om deze of andere redenen niet zo'n voorstander bent van een doelenmuur bij kleuters, dan zou je de doelenmuur bij kleuters ook kunnen gebruiken als een "dit heb ik geleerd"-bord, waarop je de dingen vastlegt die de kinderen hebben geleerd, waarover ze zich verwonderd hebben, manieren die goed bleken te werken, oplossingen voor problemen, ontdekkingen die ze hebben gedaan. Maak er foto's van , laat de kinderen er een tekening bij maken, schrijf er kort bij wat er geleerd is. Doe dit bijvoorbeeld per thema en combineer dit met de vragen die de kinderen vooraf over het onderwerp hebben.
Wat willen ze graag leren? Hang tijdens het thema de gevonden antwoorden erbij. Hiermee vang je het magische van leren, de verwondering, de ontwikkeling van kleuters in een beeld en maak je het leren ook zichtbaar.
Hoe doe je dat wanneer je toch met een doelenbord wilt of moet gaan werken? Voor de hogere groepen kun je natuurlijk heel gemakkelijk de groepsdoelen overnemen uit de methodes, maar hoe stel je deze doelen bij kleuters? De doelen kun je makkelijk uit je leerlingvolgsysteem halen. Kies niet zomaar een doel, maar bekijk welke doel past binnen jouw project, waardoor de doelen ook meer gaan spreken. Kies ook niet teveel doelen maar maak een selectie. Twee doelen met extra aandacht is meer dan voldoende.
Waak er ook voor om alleen doelen stellen op cognitief gebied. Maak de doelen visueel met bijv. een pictogram, foto of vervang je doelenmuur voor een doelentafel en zet daar voorwerpen op (bijv. een rijmwerkje). Een combinatie van een doelenmuur en doelentafel is natuurlijk ook mogelijk.
Breng deze nieuwe doelen bij de start van de week middels de doelenmuur in de kring onder de aandacht van de kinderen. Wat gaan we deze week leren? Hoe gaan we dit oefenen? Welke kinderen denken dat ze dit nog lastig vinden? Welke kinderen denken dat ze dit al kunnen? Wat hebben ze nodig hebben om te oefenen? Soms geeft dit hele waardevolle reacties, omdat kinderen toch vaak heel anders er tegen aan kijken.
Tijdens de verschillende kringactiviteiten, werkjes en het spel in de hoeken laat je de doelen terugkomen. Tijdens deze activiteiten observeer je de kinderen en deze observaties noteer je vervolgens in het leerlingvolgsysteem.
Aan het eind van de week bespreek je met de kinderen de doelen van deze week.
Hoe vonden ze dit doel? Hadden ze er moeite mee? Wat willen ze nog leren?
Bij sommige doelen kun je de kinderen ook zelf laten presenteren hoe het gaat.
Aan het eind van de week kun je de kinderen ook vragen of ze misschien zelf iets hebben dat ze volgende week graag zouden leren en dit proberen mee te nemen in het doel en activiteitenaanbod van volgende week. Wanneer een doel te groot was, geef je duidelijk aan welke tussenstap er gemaakt is.
Op zoek naar meer?
Boekentip:
Heb je zelf ook nog aanvullingen ?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën in een reactie op deze blog te delen!
Bronnen
.
.
Comments