Thema vulkanen: De bouwhoek

Bijgewerkt op: 16 mei

In deze blog geef ik je suggesties voor de bouw-/constructiehoek bij het thema vulkanen.

Inrichting/materialen

Richt de bouwhoek bij voorkeur samen met de kinderen in.

Inventariseer wat er nodig is en laat de kinderen dit zoveel mogelijk zelf meenemen of maken. Het is misschien tijdrovender, maar het verhoogt de betrokkenheid enorm.

Denk bij het inrichten van de bouwhoek, naast het basismateriaal ook eens aan het gebruik van andere materialen dan alleen bouwmaterialen.

Vul de bouwhoek bijvoorbeeld aan met:

Een ondergrond en een achtergrond:

Denk hierbij aan:

Een stuk karton (eventueel met een omtrek erop getekend, waarop de kinderen moeten bouwen)
Een lap
Gekleurd papier
Een kunststof grasmat
Zeil
Zand
Een stuk tapijt
een bak met stenen
Een spiegel.
Een vulkaan tafereel op karton voor op de muur

Personages: Dino's

Maak gebruik van knuffels, handpoppen, vingerpoppetjes of plastic poppetjes
Plastificeer afbeeldingen en bevestig deze op wc rolletjes of blokken.
Leg verkleedpakken van archeologen of dino's neer om rollenspel in de bouwhoek te stimuleren.

Materialen waarmee de kinderen een vulkaan(-omgeving) kunnen nabouwen:

Denk hierbij aan:

Afbeeldingen op blokken
Bladeren
Bomen
Boomschors
Boomstammen/schijven
Crêpepapier/papier voor de lava.
Dozen (voor een grot)
Plastic (dino-)eieren
Glasstenen
Houtsnippers
Keien
Lap (voor de grot)
Lichtsnoer
Mos
Nest
Planten
Plastic eieren
Stenen
Takken
Vulkaan (bijv. van papier mache)
Zand

Zonder impressie geen expressie!

Constructief spel begint met inspiratie om de kinderen te prikkelen en om creativiteit op te roepen. Bij jonge kinderen start inspiratie altijd vanuit hun eigen interesse, belevingswereld en ervaring. Door ervoor te zorgen dat een bouw-/constructiehoek daarbij aansluit, krijgt de hoek meer betekenis bij de kinderen. Onderzoek het onderwerp vulkanen daarom van tevoren met de kinderen, om hun voorkennis op te frissen of te verrijken.

Laat zien welke (nieuwe) materialen er in de bouw-/constructiehoek staan en vraag eens wat je ermee kunt doen. Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen. Vertel wat er in de bouw-/constructiehoek gedaan kan worden en laat de kinderen ook zelf ideeën aanreiken. Demonstreer het spel.

Bekijk visueel materiaal en geef deze een plekje in je hoek. Denk hierbij aan:

Afbeeldingen
Bouwtekeningen
Bouwvoorbeelden (ook van de kinderen zelf)
Boeken
Hoogtekaarten
Plattegronden
Praatplaten
Posters
Schematische bouwvoorbeelden
Een tablet met foto's en filmpjes
Een bouwinspiratieboek over vulkanen met afbeeldingen, voorbeelden van bouwwerken en foto's van bouwwerken van de kinderen zelf.
Laat kinderen met de iPad door middel van foto’s van hun bouwwerk een stappenplan voor iemand anders maken, zodat andere kinderen het gebouw kunnen nabouwen en beperk het aantal foto's wat ze mogen maken (bijv. maximaal drie).

Gebruik beeldmateriaal vooral ter inspiratie en verrijking.

Laat de kinderen zoveel mogelijk zelf bouwen in plaats van namaken.

Uitdagingen

Spel is vrij van opdrachten. Wanneer we spreken van leren door te spelen, bedoelen we dat kinderen het geleerde moeten verwerken tijdens het spel, voor ze zich de nieuwe kennis en vaardigheden eigen maken en in een andere situatie kunnen gebruiken. Alleen vrij spel is dus nog geen onderwijs; het wordt pas onderwijs doordat de leerkracht invloed uitoefent op dat vrije spel en daarmee voorwaarden aanreikt om leerdoelen uit te lokken. Uitlokken betekent echter niet hetzelfde als ervan uitgaan dat de kinderen deze leerdoelen ook oppikken. Als kinderen niet spelen wat jij door het toevoegen van deze voorwaarden had verwacht dan is dat helemaal niet erg. Die doelen en verwachtingen zitten vooral in je eigen hoofd en niet in het hoofd van de kinderen. Als kinderen spelen zijn ze eigenlijk doelloos bezig, dan gaat het meer om het proces, niet om het eindproduct. Je moet je niet focussen op de resultaten en je verwachtingen, het kind altijd zoveel mogelijk zelf laten onderzoeken en ontdekken en datgene wat je probeert uit te lokken ook weer durven loslaten.

Wanneer kinderen daar in hun ontwikkeling aan toe zijn en doelgerichter constructief spel laten zien, kun je ze stimuleren door een bouwprobleem of een uitdaging te introduceren. Hiermee spreek je het oplossingsgericht denken van kinderen aan.

Deze problemen en uitdagingen kunnen ook geïntroduceerd worden met verhalen en/of prentenboeken. Of vertel met een handpop een verhaal met een opdracht erin en vraag wie er wil helpen. En maak dan achteraf als beloning de foto met de handpop erbij.

Maak de problemen en uitdagingen wel het liefst zo min mogelijk visueel, omdat het kind dan al in een bepaalde richting geduwd wordt.

Maak liever opdrachtkaarten/kaartjes en vertel het kind wat erop staat.

Print deze opdrachtkaartjes uit en lamineer ze of hang ze op.

Problemen en uitdagingen die je zou kunnen toevoegen binnen dit thema zijn:

Bouw een dino (zie thema dino's)
Bouw een vulkaan.
Bouw met keien of lavastenen
Bouw op een ondergrond van stenen of zand
De kinderen verstoppen een lavasteen in hun bouwwerk. Daag ze daarbij uit om ook fop-verstopplekken te maken. Loop langs en raad waar de steen verstopt ligt.

Tip: Maak door middel van afbeeldingen kaartjes met kenmerken waar het bouwwerk aan moet voldoen; rond, dik, groot enz...