Kinderen vinden het heel fijn om rollenspel te spelen. Hiermee verwerken ze alle gebeurtenissen en indrukken die ze meekrijgen. In deze blog geef ik je suggesties voor rijk rollenspel in je themahoek bij het thema Roodkapje.
Inrichten
Voor deze hoek zijn niet veel aanpassingen nodig.
Je kunt er je bestaande huishoek voor gebruiken of een aparte themahoek voor inrichten.
Het meest ideale is om er een aparte hoek van te maken, zodat de huishoek bij de themahoek op bezoek kan gaan.
Laat je hoek, om nog meer betrokkenheid te creëren, altijd zoveel mogelijk door de kinderen zelf inrichten. Bespreek met de kinderen hoe de hoek eruit moet komen te zien en inventariseer welke spullen daarvoor nodig zijn.
Maak op een flap drie kolommen. Schrijf/teken in kolom 1 de spullen die al aanwezig zijn in de huishoek, in kolom 2 de spullen, die de kinderen van huis mee mogen nemen en in kolom 3 de spullen die de kinderen zelf gaan maken.
Wellicht komen de kinderen er tijdens het spel achter dat zij nog materialen missen.
Als er voldoende spullen zijn richt je samen met de kinderen de hoek in.
Haal eerst alle overbodige spullen eruit, maak de buitenkant van het huis eventueel van karton en kleed de hoek verder aan met de materialen. Zet een bed neer. Ook leuk: Plak pootafdrukken van een wolf (met daarin bijv. letters of cijfers) in een spoor richting de hoek.
In mijn blog: De huishoek inrichten vind je meer tips voor het inrichten van een themahoek
Materialen:
Denk bij het inrichten van deze hoek aan de volgende materialen:
Afbeeldingen over Roodkapje
Aquarium
Bed
Bladeren
Bloeddrukmeter
Bloemen
Boeken over Roodkapje
Boomstronken/-stammen
Brievenbus (bijv. van een doos)
Bril
Dekens
Dennenappels
Deurbel
Dokterskoffer
Emotiekaarten
Etenswaren (plastic)
Grasmat met bloemen
Handpoppen van Roodkapje, moeder, de wolf, de jager en oma
Houtschijven
Huisnummer
Kast
Keien
Keuken en keukenspullen
Klok
Knuffels; Wolf en Roodkapje
Koekdoos en koekjes
Koortsthermometer
Kruik
Kussens
Kussensloop
Laarzen
Lantaarn
Mandje
Masker van de personages uit dit sprookje
Mat
Medicijnen: Potjes met pillen, zalfjes, flesjes met drankjes, lepels, spatels
Mos
Muziek (Roodkapje)
Naald en draad
Nachthemd
Net met bladeren
Nootjes
Open/dicht kaartje
Paddenstoelen
Pannen
Pantoffels
Planten
Pompoenen
Pootafdrukken van een wolf
Richtingaanwijzer
Rode cape
Rode hoofddoek
Rollenkaarten
Schaar
Schemerlampje
Schrijfmaterialen
Slaapmuts
Spelscript
Spuit
Stethoscoop
Stoelen
Tafel
Tafelkleed
Takken
Tekening
Tekenmaterialen
Telefoon
TV (maak deze bijv. van een doos)
Vergrootglas
Verkleedkleding: Roodkapje, bril, wolvenpak, jagershoed, jager-kostuum, geweer, nachtjapon, slaapmuts
Verrekijker
Vloerkleed
Voorraadpotten
Wekker
Woordkaarten
Zorg voor materialen die zoveel mogelijk alle zintuigen prikkelen (dus materialen die de kinderen kunnen zien, horen, ruiken, voelen en proeven).
Spel
De kinderen kunnen zich in deze hoek door middel van spel verdiepen in het sprookje van Roodkapje. Veel kleuters zullen het sprookje al wel een beetje kennen.
Toch is het zinvol om eerst samen verder op verkenning te gaan.
Op verkenning:
Om de kinderen tot spel te stimuleren ga je eerst op verkenning om een stevig fundament voor het spel te creëren.
Je kunt van tevoren bijvoorbeeld de volgende dingen bespreken:
Welke personen en dieren spelen er in het verhaal van Roodkapje?
Waar speelt het verhaal van Roodkapje zich af?
Wat gebeurt er?
Wat heeft Roodkapje aan?
Wat heeft de wolf aan?
Wat heeft oma aan?
Wat heeft moeder aan?
Wat heeft de jager aan?
Wat gaat Roodkapje naar oma brengen?
Wat zegt de wolf tegen Roodkapje?
Wat doet Roodkapje?
Wat doet de wolf?
Wat doet moeder?
Wat doet oma?
Wat doet de jager?
Hoe ziet een bos eruit?
Hoe ziet het huis van oma eruit?
Hoe bewegen de wolf, Roodkapje, oma en de jager?
Wat meet Roodkapje?
Hoe klinkt de wolf? En oma?
Gebruik de eigen belevingswereld, interesses en ervaringen van de kinderen, foto's, boeken, vertelplaten, filmpjes, poppenspel of speel een stukje in de kring om de voorkennis over het sprookje van Roodkapje te vergroten.
Voorspelen:
Bespreek ook wat je in deze hoek allemaal zou kunnen spelen?
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Manipulerend spel:
Bij het inrichten van je hoek is het belangrijk om in de gaten te houden of er spelmogelijkheden zijn voor alle spelniveaus. Kinderen zullen in hun spelontwikkeling eerst manipulerend spel laten zien en daarna pas rollenspel. Bij manipulerend spel staat het herhalend handelen centraal en gaat het minder om een bedoeling achter dat handelen. Deze fase hoort bij het spel. Een kind moet in deze fase eerst ontdekken wat je allemaal met een materiaal kunt doen. Wanneer een hoek nieuw is zal het spel, ongeacht de spelfase waarin een kind zich bevindt, ook vooral manipulatief zijn, omdat al die nieuwe voorwerpen moeten worden verkend. Zorg er dus voor, dat er voldoende materialen aanwezig zijn om manipulerend spel mee te spelen. Bij het manipulerend spel in deze themahoek kun je bijvoorbeeld denken aan een pan met bijvoorbeeld plastic groente en een lepel. Een manipulerende handeling is roeren in de pan . Jonge kinderen, die nog veel hanterend spel spelen, spelen bovendien graag naast elkaar. Ze doen graag hetzelfde. Zorg daarom voor meerdere exemplaren van dezelfde spullen, zodat de kinderen elkaar kunnen imiteren.
In mijn blog: Soorten spel en hoeken lees je meer over deze spelvorm
Rollenspel:
Het manipulerende spel ontwikkelt zich gemiddeld tussen de leeftijd van 4,6-5 jaar langzaam tot meer eenvoudig symbolisch rol gebonden spel. De voorwerpen in de hoek krijgen dan een betekenis uit de werkelijkheid en de kinderen nemen daarbij een andere rol in dan hun eigen ik. Bij rollenspel gaat het dus niet over wat kinderen kunnen DOEN, maar wat zij kunnen SPELEN. Later, gemiddeld tussen 5-6 jaar, zal dit spel steeds verder worden uitgediept. De rol die de kinderen spelen bepaalt voor een groot deel welke handelingen ze uitvoeren. Rollen die in deze hoek gespeeld kunnen worden zijn bijvoorbeeld de rol van:
Om het rollenspel beter tot z'n recht te laten komen kun je bijvoorbeeld de diverse scenes uit het verhaal naspelen.
Laat de kinderen vrij spelen in de hoek en kom af en toe langs om het spel richting te geven, door bijvoorbeeld mee te spelen.
In mijn blog: Rollenspel en fantasiespel vind je meer informatie over deze spelvorm
Verbinden
De themahoek biedt niet alleen stof voor rollenspel. Je kunt veel verbindingen leggen met andere hoeken en vakgebieden, zoals:
Hoekenspel:
Rollenspel
Betrek de huishoek bij je je spel in de themahoek. Zo kan Roodkapje vanaf haar eigen huisje een route afleggen naar het huis van oma.
Betrek de handpoppen en/of poppenkast bij het spel in de themahoek
Gebruik rollenkaarten en/of een spelscript om het rollenspel te stimuleren
SEO:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de sociaal-emotionele ontwikkeling uitdagen: emotiekaarten en een spiegel
Hoekenspel:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die motoriek uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Zelf allerlei attributen voor de themahoek knutselen
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de motoriek uitdagen:
Grote motoriek: Grote materialen en een mandje
Kleine motoriek: Kleine materialen
Geletterdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die geletterdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Het tekenen van een spelscript in 4-6 belangrijke scenes
Een stappenplan (bijv. hoe bak je koekjes?)
Beterschapskaarten
Richtingaanwijzers voor in het bos
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek plakken
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Geletterdheid: boeken, bakboeken, pictogrammen, een stappenplan, een spelscript, kaarten/enveloppen, een brievenbus, letterstempels, schrijfmaterialen, papier en woordkaarten
Gecijferdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die gecijferdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Een plattegrond van het bos
Een klok
Receptenkaartjes voor koekjes
Een stappenplan
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Cijfers: cijferkaarten, cijferstempels, een huisnummer, een telefoon en een telefoonboek
Wegen: een weegschaal, weegkaartjes, een keukenweegschaal en een personenweegschaal
Meten: een liniaal, een brievenbus, een koortsthermometer en een vergrootglas.
Inhoud: een koffiekan, koffiekopjes, een theepot, theeglazen, glazen, een brievenbus, een medicijnkoffer en een mandje.
Kalender: een kalender
Tijd: een stappenplan, een klok, een speelklok, een kookwekker en een wekker
Ruimtelijk inzicht: richtingaanwijzers, een plattegrond van het bos en een kompas
Wereldoriëntatie:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de wereldoriëntatie uitdagen: informatieve boeken (over wolven en sprookjes), natuurlijke materialen, een plattegrond en een vergrootglas
Digitale geletterdheid:
Zie voor suggesties mijn blog: Digitale geletterdheid in de huishoek
In mijn blog: Beredeneerd spelen lees je hoe je doelen aan spel verbindt
Spelbegeleiding
Kinderen laten vanuit manipulerend imitatiespel dus steeds meer symbolisch rollenspel zien.
Bij het ene kind gaat dit wat sneller dan bij het andere kind. Dat is ook afhankelijk van het verloop van de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
In mijn blog: De ontwikkeling van rollenspel lees je hier meer over.
Wanneer kinderen moeite hebben om uit de fase van het experimenteren en imiteren tot rol gebonden spel te komen, bijvoorbeeld omdat zij zelfsturing missen, kan het nodig zijn om mee te spelen. Hierover lees je meer in mijn blog: Spelbegeleiding
Om kinderen, die in de manipulerende en imiterende spelfase blijven hangen, te helpen om tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels kun je ook een spelscript aanreiken. Een spelscript begint meestal in de kring. Je verkent eerst het thema met de kinderen. Laat leerlingen zoveel mogelijk actief meedenken over het script, de materialen en inrichting. Vanuit hier ontstaan vaak al spelideeën. Een spelscript kan ook tijdens het spel zelf ontstaan. Ga hiervoor met een klein groepje naar de huishoek.
Kinderen die het rollenspel al kunnen verdiepen kun je als verrijkende opdracht, voorafgaande aan het spel, ook zelf een spelscript laten tekenen.
In mijn blog: Spelscripts lees je er meer over.
Suggesties voor spelscripts:
Introduceer in de kring een avontuur of een actie. Speel dit avontuur daarna met de kinderen na.
Hang afbeeldingen uit een boek op, zodat de kinderen het verhaal kunnen naspelen.
Teken een spelscenario.
Help de kinderen door middel van wie-waar-wat kaarten om ze structuur in het spel te bieden en zo tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Zo weten de kinderen beter welke rollen ze zouden kunnen spelen en hebben zij een geheugensteuntje om in hun rol te blijven. Spreek af wie ze gaan zijn en verken samen de inhoud en mogelijkheden bij deze rol. Bijv. Wat doet Roodkapje? Welke spullen gebruikt een jager? Spreek ook met de kinderen af waar het verhaal zich gaat afspelen en wat er gaat gebeuren. Waar begint het verhaal mee en hoe gaat het verhaal eindigen? De rollenkaarten kun je plastificeren en aan een ketting in de huishoek hangen of op een kroon plakken.
In plaats van rollenkaarten kun je ook kronen wegzetten. Plak bijvoorbeeld een afbeelding van Roodkapje, een oma, een wolf, moeder en een jager op een kroonstrook of nog leuker: Laat de kinderen er zelf eentje maken.
Afsluiting
Na afloop van de speelwerktijd wordt steeds besproken wat er in de themahoek is gespeeld. De kinderen kunnen ook een stukje voorspelen voor de rest van de groep.
Op zoek naar meer?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
コメント