Juf Angelique
- 8 dec. 2023

Thema post: De bouwhoek

Bijgewerkt op: 16 mei

In deze blog geef ik je suggesties voor de bouw-/constructiehoek bij het thema post.

Inrichting/materialen

Richt de hoek bij voorkeur samen met de kinderen in.

Inventariseer wat er nodig is en laat de kinderen dit zoveel mogelijk zelf meenemen of maken. Het is misschien tijdrovender, maar het verhoogt de betrokkenheid enorm.

Denk bij het inrichten van de hoek, naast het basismateriaal ook eens aan het gebruik van andere materialen. Vul de hoek bij dit thema bijvoorbeeld aan met:

Een ondergrond/achtergrond:

Denk hierbij aan:

Een stuk karton (eventueel met een plattegrond of omtrek erop getekend, waarop de kinderen moeten bouwen)

Personages: postbode en mensen

Maak gebruik van knuffels, handpoppen, vingerpoppetjes of plastic poppetjes
Plastificeer afbeeldingen en bevestig deze op wc rolletjes of blokken.
Leg een verkleedpak en een pet van de postbode neer om rollenspel te stimuleren.

Overige materialen:

Denk hierbij aan:

Afbeeldingen op blokken
Bomen, bloemen en planten
Bouwplanken
Bestelbusjes met het DHL logo en andere voertuigen, zoals een steekwagen, fiets en vliegtuig
Brievenbus
Dozen
Enveloppen in verschillende formaten en kleuren
Grasmatjes
Hekjes
Huisjes
Huisnummers (Je vindt er op Kleuteridee)
Kaarten
Letterkaarten/letters
Logo's van de post
Meetinstrumenten
Plattegrond
Postkantoor (bijv. van Playmobil)
Postzegels. Je vindt deze op Pinterest.
Richtingaanwijzers (bijvoorbeeld op een prikker in een bolletje klei)
Schildersezel met grote vellen papier voor het maken van een bouwtekening
Schrijfmaterialen
Trein en rails
Verkeersborden
Weegschaal
Wegennet

Whiteboard met stiften voor het maken van een bouwtekening of een route voor de postbode
Woordkaarten, thema post

Zonder impressie geen expressie!

Constructief spel begint met inspiratie om de kinderen te prikkelen en om creativiteit op te roepen. Bij jonge kinderen start inspiratie altijd vanuit hun eigen interesse, belevingswereld en ervaring. Door ervoor te zorgen dat je hoek daarbij aansluit, krijgt deze meer betekenis bij de kinderen. Onderzoek het onderwerp de post daarom van tevoren met de kinderen, om hun voorkennis op te frissen of te verrijken.

Nodig bijvoorbeeld iemand uit voor een gastles over de post of maak een uitje naar een brievenbus, postkantoor, pakketservice of sorteercentrum om dit onderwerp in het echt te bekijken. Laat zien welke (nieuwe) materialen er in de hoek staan en vraag eens wat je ermee kunt doen. Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen. Vertel wat er in de hoek gedaan kan worden en laat de kinderen ook zelf ideeën aanreiken. Demonstreer het spel.

Bekijk ook visueel materiaal en geef deze een plekje in je hoek. Denk hierbij aan:

Afbeeldingen
Bouwtekeningen
Bouwvoorbeelden (ook van de kinderen zelf)
Boeken
Hoogtekaarten
Maquette
Plattegronden
Praatplaten
Posters
Schematische bouwvoorbeelden
Een tablet met foto's en filmpjes
Een inspiratieboek over de post met afbeeldingen, voorbeelden van werken en foto's van werken van de kinderen zelf.
Laat kinderen met de iPad door middel van foto’s van hun werk een stappenplan voor iemand anders maken, zodat andere kinderen het gebouw kunnen nabouwen en beperk het aantal foto's wat ze mogen maken (bijv. maximaal drie).

Gebruik beeldmateriaal vooral ter inspiratie en verrijking.

Laat de kinderen zoveel mogelijk zelf bouwen in plaats van namaken.

Uitdagingen

Spel is vrij van opdrachten. Wanneer we spreken van leren door te spelen, bedoelen we dat kinderen het geleerde moeten verwerken tijdens het spel, voor ze zich de nieuwe kennis en vaardigheden eigen maken en in een andere situatie kunnen gebruiken.

Alleen vrij spel is dus nog geen onderwijs; het wordt pas onderwijs doordat de leerkracht invloed uitoefent op dat vrije spel en daarmee voorwaarden aanreikt om leerdoelen uit te lokken. Uitlokken betekent echter niet hetzelfde als ervan uitgaan dat de kinderen deze leerdoelen ook oppikken. Als kinderen niet spelen wat jij door het toevoegen van deze voorwaarden had verwacht dan is dat helemaal niet erg. Die doelen en verwachtingen zitten vooral in je eigen hoofd en niet in het hoofd van de kinderen.

Als kinderen spelen zijn ze eigenlijk doelloos bezig, dan gaat het meer om het proces, niet om het eindproduct. Je moet je niet focussen op de resultaten en je verwachtingen, het kind altijd zoveel mogelijk zelf laten onderzoeken en ontdekken en datgene wat je probeert uit te lokken ook weer durven loslaten.

Wanneer kinderen daar in hun ontwikkeling aan toe zijn en doelgerichter constructief spel laten zien, kun je ze stimuleren door een bouwprobleem of een uitdaging te introduceren. Hiermee spreek je het oplossingsgericht denken van kinderen aan.

Deze problemen en uitdagingen kunnen ook geïntroduceerd worden met een brief, verhalen en/of prentenboeken. Of vertel met een handpop een verhaal met een opdracht erin en vraag wie er wil helpen. En maak dan achteraf als beloning de foto met de handpop erbij. Maak de problemen en uitdagingen wel het liefst zo min mogelijk visueel, omdat het kind dan al in een bepaalde richting geduwd wordt.

Maak liever opdrachtkaarten/kaartjes en vertel het kind wat erop staat.

Print deze opdrachtkaartjes uit en lamineer ze of hang ze op.

Voorbeelden van problemen:

De brievenbus is kapot. Er moet een nieuwe worden gebouwd. Bekijk samen afbeeldingen van brievenbussen: Waarom zijn er brievenbussen? Waar moet je op letten bij het maken van een brievenbus? Welke vorm heeft een brievenbus? Hoe groot is een brievenbus enz.

Uitdagingen die je zou kunnen toevoegen binnen dit thema:

Bouw een postbode (liggend of staand). Kleur deze eventueel in met gekleurde dopjes of stukjes mozaïek.
Bouw een postkantoor
Bouw een brievenbus
Bouw een sorteerkast
Bouw een postvoertuig
Bouw de reis van een brief
Bouw een postsorteercentrum
Bouw een postsorteermachine
Bouw een pakketservice
Plak huisnummers op 20 blokken. Laat de kinderen een straat maken met blokken aan 2 kanten, aan één kant de even huisnummers, aan de andere kant de oneven huisnummers.
Bouw een wijk met huizen en gebouwen. Geef ze dan allemaal een huisnummer. Voor het maken van de huisnummers kun je post-it notes gebruiken Vervolgens maak je brieven voor de post door kleine rechthoeken te knippen en daar dezelfde nummers op te noteren. De kinderen kunnen nu met behulp van een postvoertuig de kaarten bij het goede adres gaan afleveren.
Bouw een huis met een omheining en een hek waar de postbode doorheen kan
Bouw een huis met kamers, deuren, ramen, verdiepingen, een dak, een brievenbus. Hoe groot moet het huis worden als de klassenpop erin moet passen?
Metsel een huis of een postkantoor. Leer de kinderen de metseltechniek aan, waarbij de blokken verspringend op elkaar worden geplaatst. Laat de kinderen zien dat ze meer stevigheid kunnen creëren door als een te metselaar te bouwen op de voeg, in een halfsteensverband. Ga ook eens met de kinderen naar buiten en bekijk daar gemetselde muren. Gebruik hiervoor bouwstenen en tegels en leg een bouwsteen precies over de aansluiting van twee daaronder liggende bouwstenen. De tegels worden gebruikt om de overblijvende uiteinden aan te vullen. Begin met het metselen van een muur en laat daarna ook het maken van een hoek in het metselwerk aan bod komen. Wist je trouwens dat je voor deze ‘metseltechnieken’ de blokken ook aan elkaar kunt laten plakken met behangplaksel, klei en scheerschuim? Laat aan het einde van de dag de blokken weken in een sopje en ze zijn weer schoon. Metsel ook eens buiten met echte bakstenen en cement. Of metsel met suikerklontjes en poedersuiker of kleine blokjes en bloem met water.
Bouw een huis of een postkantoor met een schuin dak. Bekijk eerst verschillende daken, in het echt of op afbeeldingen. Waarom hebben huizen een schuin of een plat dak? Laat de kinderen daarna de blokken sorteren die zij denken nodig te hebben voor het bouwen van een huis met een schuin dak (kubussen en halve kubussen). Daarna gaan de kinderen het dak bouwen. Ze gebruiken een plankje om het gebouw af te dekken en gaan vervolgens vanuit de zijkanten met halve kubussen en kubussen steeds met een hogere laag naar elkaar toe bouwen zodat een puntdak ontstaat.
Bouw een huis of een postkantoor met een trapgevel.
Bouw een huis of een postkantoor met een schuin dak en een dakkapel of een schoorsteen: Laat een of twee kubussen op het dak weg en bouw in die uitsparing een toren.
Laat de kinderen op de ondergrond van een buitenkar of een "hondje" (plank met wielen) met Duplo een postauto bouwen. Bekijk afbeeldingen van auto's en bespreek waar het stuur, de ruitenwisser, lichten, versnellingspook enz. moeten komen. Laat ze de auto bouwen. De accessoires kunnen van allerlei andere materialen worden gemaakt. En je kunt ook een doos op de auto zetten, zodat er bijvoorbeeld een bus, ambulance of vrachtauto kan worden gebouwd. Geef ze er een kant en klaar stuur bij. Door de achterkant van de auto open te laten kunnen de kinderen er makkelijk in gaan zitten. Nu kan er (met een bestuurder en een kind dat duwt) echt gereden worden. Zet eventueel een parcours uit.
Bouw met dozen/postpakketten
De kinderen verstoppen een kaart of een postzegel in hun bouwwerk. Daag ze daarbij uit om ook fop-verstopplekken te maken. Loop langs en raad waar de kaart of de postzegel verstopt liggen.

Tip: Maak door middel van afbeeldingen kaartjes met kenmerken waar het bouwwerk aan moet voldoen; rond, dik, groot enz...

Vak- en hoekoverstijgend

Koppel het constructieve spel ook eens aan andere hoeken en/of vakken.

Suggesties hiervoor vind je in de volgende blogs:

Digitale geletterdheid in de bouwhoek

Gecijferdheid in de bouwhoek

Motoriek in de bouwhoek

Geletterdheid in de bouwhoek

Bouwtekeningen en plattegronden

Koppel het bouwen aan een bouwtekening of plattegrond om kinderen te laten oefenen met het nabouwen vanaf een voorbeeld op het platte vlak.

Suggesties hiervoor vind je op mijn blog Bouwtekeningen en plattegronden.

Maak bij dit thema bijvoorbeeld eens een huis of een postkantoor.

Je kunt hierbij de volgende stappen doorlopen:

Bekijk eerst samen afbeeldingen van huizen of een postkantoor. Hoe zien deze eruit? Welk dak zit erop? Welke bouwstenen zijn er gebruikt?
Bouw zelf een huis van 2x4 kubussen op elkaar en maak een dak van vier halve kubussen (diagonaal). Gebruik poppetjes en zet deze voor het huis of postkantoor.
Laat foto's van de verschillende stappen van hoe het huis of postkantoor is gebouwd zien en hang deze op of gebruik bestaande bouwkaarten van Internet.
Vertel dat als bouwvakkers een huis of postkantoor gaan bouwen, ze altijd werken met een stappenplan; een bouwtekening.
Vraag de kinderen daarna om het huis of postkantoor na te tekenen.
Laat de blokken zien waarmee het huis of postkantoor gebouwd moet gaan worden en laat de kinderen bedenken hoe ze hier een huis of postkantoor mee kunnen maken. Laat ze het huis of postkantoor tekenen en tellen hoeveel blokken ze van iedere blok nodig hebben. Dat kan bijvoorbeeld door de blokken ernaast te tekenen en het benodigde aantal erachter te schrijven.
Laat de kinderen hun huis of postkantoor nu laag voor laag bouwen. Vertel dat ze eerst naar de laag op de grond moeten kijken en deze na moeten bouwen en vervolgens pas de volgende laag. Maak ook foto's (van de verschillende stappen) van de bouwwerken en gebruik deze tezamen met de tekeningen in de bouwhoek als voorbeelden voor de andere kinderen.
Daarna controleren de kinderen nog een keertje of het bouwwerk klopt met de tekening. Doe dat stap voor stap. Stel ook vragen als: "hoe ging het bouwen?" , "hoe ben je begonnen?" en "hoe heb je het verder aangepakt?".
Bij kinderen die dit al kunnen kun je meer blokken en ander materiaal toevoegen.