In de kleuterklas kom je verschillende hoeken tegen. Eén van deze hoeken is de taalhoek: een plek waar kinderen kunnen experimenteren met klanken, letters en nog veel meer.
In deze blog geef ik je suggesties voor uitdagende en leerzame activiteiten in de taalhoek bij het thema piraten.
Woordenschat en zinsbouw
Hebbes!
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten (4 van ieder)
Speel het spel in viertallen. Zorg steeds voor vier dezelfde woordkaarten. Schud ze en verdeel ze in dichte stapels over de vier spelers. De eerste speler legt een kaart neer en zegt hoe het woord heet. De volgende speler legt zijn kaart erop en benoemt deze ook. Als het dezelfde kaart is, dan wint hij ze allebei. Wie weet de meeste kaarten te bemachtigen?
Halli Galli
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
- Een bel
Sla op de bel wanneer iemand de kaart met de kapitein neerlegt.
Twister
Benodigdheden:
- Een twister spel
- Woordkaarten, thema piraten
Twister bestaat uit een speelkleed en een draaischijf. De draaischijf heeft een verdeling met kleuren en lichaamsdelen: rechterhand, linkerhand, rechtervoet, linkervoet. Je draait de schijf en ziet nu op welke kleur je welk lichaamsdeel moet plaatsen. Je mag nu niet meer loslaten, maar moet later wel weer een ander lichaamsdeel verplaatsen. Je kunt dit spel op verschillende manieren spelen: opdrachten voor de hele groep of voor een enkel kind.
Dit spel is een variatie op het Twister spel. Bevestig woordkaartjes op de gekleurde stippen.
Wanneer een kind een lichaamsdeel moet plaatsen benoemt de het kind de afbeelding.
Je kan hem of haar ook een zin laten maken met dit woord.
Duo
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
Print de woordkaarten twee maal uit en sorteer ze over twee stapels.
Leg er van elk duo eentje open op de tafel. Een kind trekt een kaart van de stapel en omschrijft wat hij ziet. De andere spelers gaan op zoek naar de juiste kaart.
Degene die die kaart vindt mag beide kaarten houden.
Tekenen/knutselen
Benodigdheden:
- Teken- of knutselspullen
Maak een knutsel of een tekening bij de aangeboden piratenwoorden.
De 'de'-doos
Benodigdheden:
- Een schatkist
- Woordkaarten, thema piraten
Maak een de-schatkist, bijvoorbeeld van een doos. Bespreek met de kinderen dat in de schatkist alleen woorden mogen waar je ‘de’ voor kunt zetten. De piraat mag er dus wel in, maar het eiland niet. Laat de kinderen de woordkaarten waar 'de' voor gezet kan worden in de schatkist stoppen.
Het vliegenmepperspel
Benodigdheden:
- Vliegenmeppers
- Woordkaarten, thema piraten
Leg de woordkaarten op de tafel. Noem een woord.
Wie het woord weet slaat met de vliegenmepper op het plaatje.
Auditief waarnemen
Twister
Benodigdheden:
- Een twister spel
- Woordkaarten, thema piraten
Twister bestaat uit een speelkleed en een draaischijf. De draaischijf heeft een verdeling met kleuren en lichaamsdelen: rechterhand, linkerhand, rechtervoet, linkervoet. Je draait de schijf en ziet nu op welke kleur je welk lichaamsdeel moet plaatsen. Je mag nu niet meer loslaten, maar moet later wel weer een ander lichaamsdeel verplaatsen. Je kunt dit spel op verschillende manieren spelen: opdrachten voor de hele groep of voor een enkel kind.
Dit spel is een variatie op het Twister spel. Bevestig woordkaartjes op de gekleurde stippen.
Geef nu deze opdracht: zet je (draai de draaischijf) op een woord dat rijmt op...
Letters
Letters uit tijdschriften
Benodigdheden:
- Een omtrek van een piraat
- Tijdschriften
- Een schaar
- Lijm en een kwastje
De kinderen vullen de omtrek met letters op die ze uit tijdschriften hebben geknipt. Bijvoorbeeld: de letter 'p' van 'piraat' in de omtrek van een piraat.
Variatie: Maak op deze manier een alfabetboek.
Knijpkaarten
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
- Houten wasknijpers
Schrijf op de wasknijpers de letters van het alfabet. De kinderen knijpen de juiste letters bij de woorden op de gelamineerde woordkaarten.
Letterdoos
Benodigdheden:
- Verander een doos in een letterpiraat
- Leg er letterkaartjes bij.
De kinderen voeden Piraat Veelvraat met een bepaalde letter.
Letterplaatjes
Benodigdheden:
- Tijdschriften
- Een schaar
- Papier
- Lijm
Geef de kinderen een vel papier, waarop de aangeboden letter staat en laat ze in tijdschriften zoeken naar plaatjes, die met deze letter beginnen.
Bijvoorbeeld de 'p' van 'piraat'.
Vliegenmepperspel
Benodigdheden:
- Letterkaarten
Leg de letterkaarten op de tafel. Geef twee tot vier kinderen een vliegenmepper en noem een letter. Wie slaat er het eerst op de 'p' van 'piraat', de s van 'schip' enz...?
Lettertwister
Benodigdheden:
- Letterkaarten, behorende bij het thema piraten
Leg de letterkaarten op de grond. Vervolgens doen de kinderen opdrachten met lichaamsdelen en letters, zoals: zet je hand op de 'p'. Zet je voet op de 'b'.
Een letterspoor
Benodigdheden:
- Kleine voorwerpen. Denk hierbij bijvoorbeeld ook eens aan schelpen, glaskralen, steentjes, en andere loose parts
- Letterkaarten
De kinderen maken een letter met de materialen.
Hoeveel materialen hebben ze gebruikt? Wie heeft de meeste gebruikt?
Variatie: De kinderen leggen woorden.
Stempelen
Benodigdheden:
- Een omtrek van bijvoorbeeld een boot
- Letterstempels
De kinderen gaan de omtrek vol stempelen met de letter b van boot.
Letters van klei/deeg
Benodigdheden:
- Klei of brooddeeg
- Letterkaarten, thema piraten
- Lege doosjes
De kinderen maken van klei of brooddeeg letters na. Bijvoorbeeld de 'p' van 'piraat '
Verf daarna de letters en plak de kaarten op lege doosjes.
Laat de kinderen de letters in het goede doosje stoppen.
Letterspel
Benodigdheden:
- Een eierdoos (de schatkist)
- Een steentje
Schrijf in de vakjes van de eierdoos letters, die je hebt aangeboden.
Leg een glassteentje, in de eierdoos. Doe de doos dicht en schud hem een paar keer heen en weer. Laat het kind de doos openmaken en de letter lezen waar het steentje op ligt. Het kind mag met de letter ook een woord bedenken. Dan is het volgende kind aan de beurt.
Speuren naar letters
Benodigdheden:
- Letterkaarten, thema piraten
Laat de kinderen in boeken speuren naar de letter op de letterkaart.
Hengelen
Benodigdheden:
- Een hengel
- Een doos
- Letters om op te vissen.
Snij aan de bovenkant een ster uit een doos (dit is het wak).
Laat de kinderen als een piraat met een hengel materialen uit het water vissen.
Zand- of zouttekentafel
Benodigdheden:
- Een diep dienblad
- Een fijn laagje zand of zout
- Woordkaarten, thema piraten
Vul het dienblad met een dun laagje zand of zout.
De kinderen kunnen hier met hun vinger in schrijven.
Is je blad vol? Dan veeg je 'm gewoon weer glad.
Variatie 1: Een laagje gekleurde rijst.
Variatie 2: Schrijven met een kwastje
Een voelzak/-doos
Benodigdheden:
- Een schatkist
- Letters
Neem een doos met een gat, waar de kinderen hun arm in kunnen steken.
Versier deze als een schatkist.
In de voeldoos komen letters die de kinderen kunnen voelen.
Je kunt de kinderen ook opdrachten geven bij de voeldoos.
Als je bijvoorbeeld foto’s maakt van de letters, kun je de kinderen laten raden bij welke foto de letter in hun hand hoort (zonder dat ze de letter zien, alleen door te voelen).
Variatie: Stop van elke letter twee exemplaren in de zak of doos en laat de kinderen al voelend twee dezelfde letters bij elkaar zoeken.
Letters bouwen:
Benodigdheden:
- Blokken of constructiemateriaal
- Woordkaarten, thema piraten
De kinderen bouwen letters met blokken.
Je kunt ook een ondergrond met de omtrek van de letters geven en de kinderen daarop laten puzzelen met de blokken. Op die manier kun je ook woorden laten bouwen.
Speurtocht
Benodigdheden:
- Letterkaarten, thema piraten
- Woordkaarten, thema piraten
- Een bak met zand, papiersnippers of een andere droge vulling
Verstop de letters of de woordkaarten tussen het zand of de gekleurde snippers papier en laat ze door de kinderen zoeken. Ze leggen de woordkaarten bij de bijbehorende letterkaart (beginklank)
Scheerschuim
Benodigdheden:
- Scheerschuim
- Rustige muziek
- Woordkaarten, trhema piraten
- Letterkaarten, thema piraten
Geef de kinderen scheerschuim en zet rustige muziek op.
De eerste keer voer je de bewegingen uit in de lucht.
Daarna mogen de kinderen de rondes in het scheerschuim maken.
Laat de kinderen ook letters of woorden in het scheerschuim maken.
De lettermat
Benodigdheden:
- Papieren cirkels
- Een stift
- Een mand
- Een lettermat (of als je deze activiteit buiten organiseert: stoepkrijt)
Schrijf korte piratenwoorden op de cirkels.
Gebruik een kant en klare lettermat of schrijf de letters die in de woorden voorkomen in een vierkant veld. Eén van de kinderen pakt een cirkel en zegt het woord in losse klanken.
Een ander kind staat bij de lettermat of het letterveld en springt van de ene naar de andere letter.
Woorden
Sorteren met woordkaarten
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
Laat de woordkaarten sorteren op beginletter.
Alle woorden met dezelfde beginletter worden bij elkaar gelegd.
Als je met een letter van de week werkt kun je de woordkaarten ook alleen op deze letter laten sorteren. Alle kaarten met bijv. de letter K vooraan komen dan in een doosje of iets dergelijks en de rest niet.
Laat de kinderen een woordkaart zoeken dezelfde letters als in zijn/haar naam (of neem alleen de beginletter)
Stempelen
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
Laat de woordkaarten op een blad met voldoende stempelruimte na stempelen en maak er eventueel een stempelboekje van door de bladen te bundelen.
De kinderen doen op deze manier ervaringen op met letterherkenning.
Leer de kinderen hierbij aan dat ze links beginnen en begin met korte woorden.
Je kan ook kant-en-klare stempelbladen gebruiken.
Zoek het woord dat bij het plaatje hoort
Benodigdheden:
- Print woordkaarten van piraten dubbel uit, plastificeer ze en knip van één set de woorden los van de kaarten.
De kinderen zoeken de juiste woordjes weer bij de plaatjes.
Variatie: Maak het moeilijker door de losse woorden en woordkaarten verder uit elkaar te leggen. De kinderen mogen de woordjes dan niet meenemen (hiermee doe je nog meer een beroep op het visueel geheugen). Voor kinderen die al kunnen lezen laat je de set met de woorden achterwege. Zij zoeken het woord bij de plaatjes door de woorden te lezen.
Lettermemory
Benodigdheden:
- Een lettermemory in thema piraten, waarbij op de ene kaart de afbeelding en op de andere kaart het bijbehorende woord staat.
Om de kleuters die al kunnen lezen extra uitdaging te geven, kun je een memoryspel aanbieden, waarbij ze de plaatjes met het juiste woord bij elkaar moeten zoeken.
Teken het plaatje
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten, waar alleen de woorden op vermeld staan (zonder plaatje dus).
De kinderen tekenen het juiste plaatje erbij.
Woorden naleggen
Benodigdheden:
- Lettermaterialen
- Woordkaarten, thema pieraten
Laat de woordkaarten na leggen met bijv. loose parts, magnetische letters of de letterdoos.
Lange en korte woorden
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
De kinderen zoeken lange en korte woorden en maken er twee groepjes van.
Laat ze tellen hoeveel letters de woorden hebben en bijvoorbeeld bij een cijfer plakken.
Woorden naschrijven
Benodigdheden:
- Een whiteboard
- Geplastificeerde blanco woordkaarten
- Een whiteboard stift
- Een doekje/sponsje
- Scheerschuim
- Een bak met een laagje zout
- Woordkaarten, thema piraten
Mogelijkheden:
Laat de woordkaarten met een whiteboard stift naschrijven op een whiteboard of blanco woordkaarten, die je geplastificeerd hebt. De kinderen kunnen deze daarna weer schoonvegen met een doekje of sponsje.
Schrijf de woorden met je vinger in scheerschuim.
Schrijf de woorden met je vinger in een dun laagje zout.
Hoeveel letters?
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
Laat de kinderen tellen uit hoeveel letters de woorden op de woordkaarten bestaan.
Is het een lang of kort woord?
Laat ze voor iedere letter een klein voorwerp neerleggen.
Zoekspel
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
- Een bak met papiersnippers (of een andere vulling)
Verstop woordkaarten in de bak.
Laat de kinderen de kaarten zoeken en vervolgens op beginklank sorteren.
Woordslinger
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema piraten
De kinderen maken een slinger van de woordkaarten.
Ze beginnen bijv. met het woord 'schip' en kijken welke letter ze bij dit woord achteraan zien. Vervolgens zoeken ze een woordkaart, die met deze letter begint, bijvoorbeeld 'piraat' en gaan zo steeds verder.
Flessenpost maken
Benodigdheden:
- Papier
- Schrijfmaterialen
- Stempels
- Woordkaarten, thema piraten
- Flessen
De kinderen maken flessenpost. Ze tekenen, schrijven of stempelen wat ze willen vertellen.
Recepten en etiketten
Benodigdheden:
- Etikettenstickers
- Woordkaarten
- Schrijfmaterialen
De kinderen maken etiketten voor de voorraadpotten van het piratenschip in de huishoek.
Een boek maken:
Benodigdheden:
- Beeldmateriaal van piraten
- Papier
- Potloden
Laat de kinderen zelf een boek maken over piraten. Het is ook bijzonder leerzaam om met kinderen een boek te maken waarin ze zelf meespelen. Laat de kinderen nadenken over een interessant onderwerp. Voor kleuters is het ook handig om beeldmateriaal als uitgangspunt te nemen. De kinderen bepalen eerst de volgorde van het verhaal dat ze willen vertellen. Welke afbeelding komt aan het begin van het boek en welke als laatste?
De afbeeldingen kunnen leidend zijn voor het verhaal dat ze willen vertellen.
Laat de kinderen beschrijven wat ze op de afbeeldingen zien en schrijf de tekst erbij. Eventueel kunnen er nog tekeningen bij gemaakt worden. Als laatste maken de kinderen de kaft. Deze moet in één oogopslag laten zien dat het boek over dat ene kind gaat.
Als alle boeken klaar zijn, kan er een boekpresentatie zijn.
Plan twee keer per dag kort een moment waarop de kinderen hun boek aan de rest van de groep presenteren. Op die manier kunnen ze de keuzes die ze gemaakt hebben verantwoorden. Daarnaast kunnen de kinderen met hun boek ook weer anderen inspireren.
Tekenen en stempelen
Benodigdheden:
- Papier
- Tekenmaterialen
- Letterstempels
Laat de kinderen over het thema piraten tekenen en de woorden erbij stempelen.
.
Ogentest
Benodigdheden:
- Tijdschriften
- Stempels
- Papier
- Schaar en lijm
- Een ooglapje
Piraten moeten soms met 1 oog kijken.
De kinderen maken met plaatjes en letters uit tijdschriften, stempels of tekeningen hun eigen ogentest. Bespreek van tevoren de kenmerken van een ogentest: de plaatjes staan in rijen onder elkaar, van groot naar klein. En er zijn dikke en dunne letters.
Een (kook-/bak)recept
Benodigdheden:
- Papier
- Schrijfgerei
De kinderen schrijven piratenrecepten voor de piratenhoek.
Woordenpret
Benodigdheden:
- Een doosje/ bakje met allerlei woorden op gekleurde kartonnen kaartjes. Kies per woordsoort een kleur (bijv. lidwoorden groen, werkwoorden blauw, bijvoeglijk naamwoorden oranje, zelfstandig naamwoorden geel, plaatsbepalingen paars etc.)
De kleuters die al woorden kunnen lezen kunnen zo zelf grappige zinnen leggen, na stempelen of opplakken. Als je dit opbouwt kun je bij een nieuw thema nieuwe woorden toevoegen. Of je kunt de kleuters zelf nieuwe woordkaartjes laten stempelen.
Blokletters
Benodigdheden:
- Blokjes
- Woordkaarten, thema piraten
Laat de kinderen voor elke letter in een woord een blokje neerleggen.
Wie heeft het langste woord?
Deze activiteit kan natuurlijk ook worden gedaan met de woordkaarten van een thema.
Woorden bouwen
Benodigdheden:
- Afwasbare stiften of stickers
- Duploblokken
- Woordkaarten, thema piraten
Schrijf met afwasbare stift letters op Duploblokken of plak letterstickers op de blokken en laat de kinderen hiermee sorteren of namen en woorden bouwen.
Je kunt ook kant en klare letterblokken gebruiken.
Naamkaarten
Benodigdheden:
- Download (hieronder): "Naamkaartjes thema piraten"
Pas de naamkaarten aan en gebruik ze bijvoorbeeld om: groepjes te maken, voor je planbord, om op werkjes te plakken, na te stempelen, in je huishoek enz.
Overige
Schatkaarten
Benodigdheden:
- Papier
- Theezakje of koffieprut
Zorg voor oud briefpapier:
Laat verfpapier met gescheurde randen of wit papier vergelen met theezakjes of koffieprut. Met tekenmaterialen kunnen kinderen er een schatkaart op tekenen.
Verbindingen met de andere hoeken
De kinderen kunnen in de schrijfhoek ook dingen maken voor de andere hoeken, zoals:
Sorteerkaarten, bijvoorbeeld voor de voorraad op het piratenschip in de huishoek
Flessenpost
Een schatkaart
Een stappenplan
Pictogrammen voor in de piratenhoek. Bijvoorbeeld: "nooduitgang", "verboden toegang", "slaapkamer", "keuken" enz...
De naam van de piratenhoek
Posters voor in de themahoek. Bijvoorbeeld: "gezocht: piraat eenoog"
Een logboek voor in de piratenhoek
Een piratenboek voor in de themahoek of leeshoek
Recepten voor piratengerechten in de themahoek
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek/-tafel plakken.
Leg ook eens een tablet in je taalhoek. Suggesties voor activiteiten vind je in mijn blog Digitale geletterdheid in de taalhoeken
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest
Heb je zelf ook nog leuke suggesties? Laat dan een reactie achter!
.
.
Commenti