In de kleuterklas kom je verschillende hoeken tegen. Eén van deze hoeken is de taalhoek: een plek waar kinderen kunnen experimenteren met klanken, letters en nog veel meer.
In deze blog geef ik je suggesties voor uitdagende en leerzame activiteiten in je taalhoek bij het thema heksen.
Luistervaardigheid en concentratie
De stoorzenders
Benodigdheden:
- Een groot vel papier
- Muziek
- Tekenmaterialen
Geef de kinderen in tweetallen een groot vel papier. Het ene kind is de tekenaar en het andere kind de stoorzender. Spreek af dat de tekenaar een heks gaat tekenen.
De tekenaar gaat aan de slag. De stoorzenders leiden hem af.
Ze mogen hem niet aanraken, maar ze mogen wel geluiden maken, een mop vertellen of een gekke bek trekken. Lukt het de tekenaar om zijn aandacht bij het werk te houden?
Na een tijdje wisselen de kinderen van rol.
Ze kunnen het papier omdraaien of je geeft de tweetallen een nieuw vel.
Woordenschat en zinsbouw
Hebbes!
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen (4 van ieder)
Speel het spel "Snap" (spreek uit als 'snep') in viertallen.
Zorg steeds voor vier dezelfde woordkaarten. Schud ze en verdeel ze in dichte stapels over de vier spelers. De eerste speler legt een kaart neer en zegt hoe het woord heet.
De volgende speler legt zijn kaart erop en benoemt deze ook. Als het dezelfde kaart is, dan wint hij ze allebei. Wie weet de meeste kaarten te bemachtigen?
Halli Galli
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
- Een bel
Sla op de bel wanneer iemand de kaart met heks neerlegt.
Twister
Benodigdheden:
- Een twister spel
- Woordkaarten, thema heksen
Twister bestaat uit een speelkleed en een draaischijf. De draaischijf heeft een verdeling met kleuren en lichaamsdelen: rechterhand, linkerhand, rechtervoet, linkervoet. Je draait de schijf en ziet nu op welke kleur je welk lichaamsdeel moet plaatsen. Je mag nu niet meer loslaten, maar moet later wel weer een ander lichaamsdeel verplaatsen. Je kunt dit spel op verschillende manieren spelen: opdrachten voor de hele groep of voor een enkel kind.
Dit spel is een variatie op het Twister spel. Bevestig woordkaartjes op de gekleurde stippen.
Wanneer een kind een lichaamsdeel moet plaatsen benoemt de het kind de afbeelding.
Je kan hem of haar ook een zin laten maken met dit woord.
Duo
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen (print deze twee maal uit en sorteer ze over twee stapels).
Leg er van elk duo eentje open op de tafel. Een kind trekt een kaart van de stapel en omschrijft wat hij ziet. De andere spelers gaan op zoek naar de juiste kaart.
Degene die die kaart vindt mag beide kaarten houden.
Tekenen/knutselen
Benodigdheden:
- Teken- of knutselspullen
Maak een knutsel of een tekening bij de aangeboden woorden over heksen.
De 'de'-doos
Benodigdheden:
- Een eierdoos
- Woordkaarten, thema heksen
Maak een de-doos. Versier een eierdoos en plak op de bovenkant een kaartje met ‘de doos’ erop. Bespreek met de kinderen dat in de doos alleen woordkaarten mogen waar je ‘de’ voor kunt zetten. De heks mag er dus wel in, maar het toverboek niet.
Laat de kinderen woordkaarten zoeken en die in de doos stoppen.
Het vliegenmepperspel
Benodigdheden:
- Vliegenmeppers
- Woordkaarten, thema heksen
Leg de woordkaarten op de tafel. Noem een woord.
Wie het woord weet slaat met de vliegenmepper op het plaatje.
Auditief waarnemen
Twister
Benodigdheden:
- Een twister spel
- Woordkaarten, thema heksen
Twister bestaat uit een speelkleed en een draaischijf. De draaischijf heeft een verdeling met kleuren en lichaamsdelen: rechterhand, linkerhand, rechtervoet, linkervoet. Je draait de schijf en ziet nu op welke kleur je welk lichaamsdeel moet plaatsen. Je mag nu niet meer loslaten, maar moet later wel weer een ander lichaamsdeel verplaatsen. Je kunt dit spel op verschillende manieren spelen: opdrachten voor de hele groep of voor een enkel kind.
Dit spel is een variatie op het Twister spel. Bevestig woordkaartjes op de gekleurde stippen.
Geef nu deze opdracht: zet je (draai de draaischijf) op een woord dat rijmt op….
Letters
Letters uit tijdschriften
Benodigdheden:
- Een omtrek van bijvoorbeeld een toverketel
- Tijdschriften
- Een schaar
- Lijm en een kwastje
De kinderen vullen de omtrek met letters op die ze uit tijdschriften hebben geknipt. Bijvoorbeeld: de letter 't' van 'toverketel' in de omtrek van een toverketel.
Variatie: Maak op deze manier een alfabetboek over heksen.
Letterdoos
Benodigdheden:
- Verander een doos in een heks
- Leg er letterkaartjes bij.
De kinderen voeden de heks met een bepaalde letter. Bijvoorbeeld de 'h' van heks.
Knijpkaarten
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
- Houten wasknijpers
Schrijf op de wasknijpers de letters van het alfabet. De kinderen knijpen de juiste letters bij de woorden op de gelamineerde woordkaarten.
Letterplaatjes
Benodigdheden:
- Tijdschriften
- Een schaar
- Papier
- Lijm
Geef de kinderen een vel papier, waarop een letter staat, bijvoorbeeld de 'h' van heks en laat ze in tijdschriften zoeken naar plaatjes, die met deze letter beginnen.
Vliegenmepperspel
Benodigdheden:
- Letterkaarten
Leg de letterkaarten op de tafel. Geef twee tot vier kinderen een vliegenmepper en noem een letter. Wie slaat er het eerst op de 'h' van heks?
Lettertwister
Benodigdheden:
- Letterkaarten, behorende bij het thema heksen
Leg de letterkaarten op de grond. Vervolgens doen de kinderen opdrachten met lichaamsdelen en letters, zoals: zet je hand op de 'b'. Zet je voet op de 'l'.
Een letterspoor
Benodigdheden:
- Kleine voorwerpen. Denk hierbij bijvoorbeeld ook eens aan schelpen, glaskralen, steentjes, nootjes, knopen, fiches, takjes en andere Loose Parts enz.
- Letterkaarten, thema heksen
De kinderen maken een letter met de materialen.
Hoeveel materialen hebben ze gebruikt? Wie heeft de meeste gebruikt?
Variatie: De kinderen leggen woorden.
Stempelen
Benodigdheden:
- Een omtrek van bijvoorbeeld een boom (of pas dit aan op je thema)
- Letterstempels
De kinderen gaan de omtrek vol stempelen met de letter b van boom.
Letters van klei/deeg
Benodigdheden:
- Klei of brooddeeg
- Letterkaarten, thema heksen
- Lege doosjes
De kinderen maken van klei of brooddeeg letters na.
Verf daarna de letters en plak de kaarten op lege doosjes.
Laat de kinderen de letters in het goede doosje stoppen.
Speuren naar letters
Benodigdheden:
- Letterkaarten, thema heksen
Laat de kinderen in boeken speuren naar de letter op de letterkaart.
Hengelen
Benodigdheden:
- Een hengel
- Een toverketel
- Letters om op te vissen
- Woordkaarten, thema heksen
Laat de kinderen letters uit de ketel vissen en benoemen. Laat ze zoeken in welke woordkaart deze letter ook zit (je kunt ook afspreken dat dit alleen de begin-/eindletter mag zijn) en de letter bij die woordkaart leggen.
Zand- of zouttekentafel
Benodigdheden:
- Een diep dienblad
- Een fijn laagje zand of zout
- Woordkaarten
Vul het dienblad met een dun laagje zand of zout.
De kinderen kunnen hier met hun vinger in schrijven.
Is je blad vol? Dan veeg je 'm gewoon weer glad.
Variatie 1: Een laagje gekleurde rijst.
Variatie 2: Schrijven met een kwastje of een toverstokje
Een toverketel
Benodigdheden:
- Een toverketel
- Letters
In de ketel komen letters die de kinderen kunnen voelen.
Je kunt de kinderen ook opdrachten geven bij de voelzak/voeldoos.
Als je bijvoorbeeld foto’s maakt van de letters, kun je de kinderen laten raden bij welke foto de letter in hun hand hoort (zonder dat ze de letter zien, alleen door te voelen).
Variatie: Stop van elke letter twee exemplaren in de zak of doos en laat de kinderen al voelend twee dezelfde letters bij elkaar zoeken.
Letters bouwen:
Benodigdheden:
- Blokken of constructiemateriaal
- Woordkaarten of letterkaarten, thema heksen
De kinderen bouwen letters met blokken.
Je kunt ook een ondergrond met de omtrek van de letters geven en de kinderen daarop laten puzzelen met de blokken. Op die manier kun je ook woorden laten bouwen.
Speurtocht
Benodigdheden:
- Letterkaarten
- Woordkaarten, thema heksen
- Een toverketel met papiersnippers of een andere droge vulling
Verstop de letters of de woordkaarten tussen de gekleurde snippers papier en laat ze door de kinderen zoeken. Ze leggen de woordkaarten bij de bijbehorende letterkaart (beginklank)
Scheerschuim
Benodigdheden:
- Scheerschuim
- Rustige heksenmuziek
- Woordkaarten, thema heksen
- Letterkaarten, thema heksen
Geef de kinderen scheerschuim en zet rustige heksenmuziek op.
De eerste keer voer je de bewegingen uit in de lucht.
Daarna mogen de kinderen de rondes in het scheerschuim maken.
Laat de kinderen ook letters of woorden in het scheerschuim maken.
De lettermat
Benodigdheden:
- Papieren cirkels
- Een stift
- Een mand
- Een lettermat (of als je deze activiteit buiten organiseert: stoepkrijt)
Schrijf korte woorden over heksen op de cirkels.
Gebruik een kant en klare lettermat of schrijf de letters die in de woorden voorkomen in een vierkant veld. Eén van de kinderen pakt een cirkel en zegt het woord in losse klanken.
Een ander kind staat bij de lettermat of het letterveld en springt van de ene naar de andere letter.
Hoeveel letters?
Benodigdheden:
- Lego/Duplo
- Naamkaarten en/of woordkaarten, thema heksen
Laat de kinderen voor elke letter in een woord een blok neerleggen.
Letters bouwen
Benodigdheden:
- Duplo/Lego
- Letterkaart (de 'h') van Duplo/Lego
Bouw de letter 'h' van 'heks' met Duplo/Lego.
Blokletters
Benodigdheden:
- Blokjes
- Woordkaarten, thema heksen
- Naamkaarten
Laat de kinderen voor elke letter in een woord een blokje neerleggen.
Wat is het langste woord?
Woorden
Sorteren met woordkaarten
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
Laat de woordkaarten sorteren op beginletter.
Alle woorden met dezelfde beginletter worden bij elkaar gelegd.
Als je met een letter van de week werkt kun je de woordkaarten ook alleen op deze letter laten sorteren. Alle kaarten met bijv. de letter H vooraan komen dan in een doosje of iets dergelijks en de rest niet.
Laat de kinderen een woordkaart zoeken dezelfde letters als in zijn/haar naam (of neem alleen de beginletter)
Tekenen en stempelen
Benodigdheden:
- Papier
- Tekenmaterialen
- Letterstempels
Laat de kinderen over het thema heksen tekenen en de woorden erbij stempelen.
Stempelen
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
Laat de woordkaarten op een blad met voldoende stempelruimte na stempelen en maak er eventueel een stempelboekje van door de bladen te bundelen.
De kinderen doen op deze manier ervaringen op met letterherkenning.
Leer de kinderen hierbij aan dat ze links beginnen en begin met korte woorden.
Je kan ook kant-en-klare stempelbladen gebruiken.
Variatie: Zet een keteltje neer en stop daar kaartjes in met vieze hapjes erop.
Denk aan: vleermuizen, muizen, ratten, snottenbellen, teennagels, konijnenkeutels, vergif, paddenstoelen enz. Teken er ook een afbeelding bij.
De kinderen knippen uit papier een toverketel en plakken daar witte stroken op.
Daarop stempelen (of schrijven) ze hun recept voor heksensoep.
Zoek het woord dat bij het plaatje hoort
Benodigdheden:
- Print de woordkaarten van het thema heksen dubbel uit, plastificeer ze en knip van één set de woorden los van de kaarten.
De kinderen zoeken de juiste woordjes weer bij de plaatjes.
Variatie: Maak het moeilijker door de losse woorden en woordkaarten verder uit elkaar te leggen. De kinderen mogen de woordjes dan niet meenemen (hiermee doe je nog meer een beroep op het visueel geheugen). Voor kinderen die al kunnen lezen laat je de set met de woorden achterwege. Zij zoeken het woord bij de plaatjes door de woorden te lezen.
Lettermemory
Benodigdheden:
- Een lettermemory, waarbij op de ene kaart de afbeelding (thema heksen) en op de andere kaart het bijbehorende woord staat.
Om de kleuters die al kunnen lezen extra uitdaging te geven, kun je een memoryspel aanbieden, waarbij ze de plaatjes met het juiste woord bij elkaar moeten zoeken.
Teken het plaatje
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen waar alleen de woorden op vermeld staan
De kinderen tekenen het juiste plaatje erbij.
Woorden naleggen
Benodigdheden:
- Lettermaterialen
- Woordkaarten, thema heksen
Laat de woordkaarten na leggen met bijv. Loose Parts, magnetische letters of de letterdoos.
Woorden naschrijven
Benodigdheden:
- Een whiteboard
- Geplastificeerde woordkaarten, thema heksen en blanco woordkaarten
- Een whiteboard stift
- Een doekje/sponsje
- Scheerschuim
- Een bak met een laagje zout
Mogelijkheden:
Laat de woordkaarten met een whiteboard stift naschrijven op een whiteboard of blanco woordkaarten, die je geplastificeerd hebt. De kinderen kunnen deze daarna weer schoonvegen met een doekje of sponsje.
Schrijf de woorden met je vinger in scheerschuim.
Schrijf de woorden met je vinger in een dun laagje zout.
Hoeveel letters?
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
Laat de kinderen tellen uit hoeveel letters de woorden op de woordkaarten bestaan.
Is het een lang of kort woord?
Laat ze voor iedere letter een klein voorwerp neerleggen.
Zoekspel
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
- Een toverketel met papiersnippers (of een andere vulling)
Verstop woordkaarten in de bak.
Laat de kinderen de kaarten zoeken en vervolgens op beginklank sorteren.
Woordslinger
Benodigdheden:
- Woordkaarten, thema heksen
De kinderen maken een slinger van de woordkaarten.
Ze beginnen bijv. met het woord 'heks' en kijken welke letter ze bij dit woord achteraan zien. Vervolgens zoeken ze een woordkaart, die met deze letter begint en gaan zo steeds verder.
Post voor de heks
Benodigdheden:
- Een blanco kaart
De kinderen schrijven een brief aan een heks (terug).
Schrijf eerst in bijzijn van de kinderen een kaart. Je begint met ‘Lieve heks’.
De kinderen vullen daarna zelf aan, wat je op kunt schrijven. Daarna gaan ze zelf aan de slag. Ze zoeken een voorbeeld van een kaart uit of ontwerpen er zelf een.
Ze stempelen of schrijven woorden na en vertellen via plaatjes of tekeningen hun verhaal.. Voer onderwijl gesprekjes met vragen als: Wat vindt een heks leuk om te horen? Hoe schrijven we dat op deze kaart? Als de kaarten klaar zijn, worden ze in een envelop gedaan. Weten de kinderen wat er nu moet gebeuren om de kaart bij de heks te krijgen? :
Hoe kan de postbode zien voor wie deze kaart bestemd is?
Waar schrijf je het adres?
Wat komt er ook alweer op de achterkant? Waarvoor is dat?
Hoe kan je aan het adres komen als je het adres niet weet? Zoek in het telefoonboek of op internet het adres samen met de kinderen op.
Is de envelop zo klaar? De kinderen doen een postzegel op de kaart en gaan de kaart bij voorkeur ook echt posten.
Recepten en etiketten
Benodigdheden:
- Etikettenstickers
- Een map/schrift
- Schrijfmaterialen
De kinderen maken recepten voor heksensoepjes of toverdrankjes.
Een boek maken
Benodigdheden:
- Beeldmateriaal van heksen
- Papier
- Potloden
Laat de kinderen zelf een boek maken over heksen. Het is ook bijzonder leerzaam om met kinderen een boek te maken waarin ze zelf meespelen. Laat de kinderen nadenken over een interessant onderwerp. Voor kleuters is het ook handig om beeldmateriaal als uitgangspunt te nemen. De kinderen bepalen eerst de volgorde van het verhaal dat ze willen vertellen. Welke afbeelding komt aan het begin van het boek en welke als laatste?
De afbeeldingen kunnen leidend zijn voor het verhaal dat ze willen vertellen.
Laat de kinderen beschrijven wat ze op de afbeeldingen zien en schrijf de tekst erbij. Eventueel kunnen er nog tekeningen bij gemaakt worden. Als laatste maken de kinderen de kaft. Deze moet in één oogopslag laten zien dat het boek over dat ene kind gaat.
Als alle boeken klaar zijn, kan er een boekpresentatie zijn.
Plan twee keer per dag kort een moment waarop de kinderen hun boek aan de rest van de groep presenteren. Op die manier kunnen ze de keuzes die ze gemaakt hebben verantwoorden. Daarnaast kunnen de kinderen met hun boek ook weer anderen inspireren.
Woordenpret
Benodigdheden:
- Een doosje/ bakje met allerlei woorden op gekleurde kartonnen kaartjes. Kies per woordsoort een kleur (bijv. lidwoorden groen, werkwoorden blauw, bijvoeglijk naamwoorden oranje, zelfstandig naamwoorden geel, plaatsbepalingen paars etc.)
De kleuters die al woorden kunnen lezen kunnen zo zelf grappige zinnen leggen, na stempelen of opplakken. Als je dit opbouwt kun je bij een nieuw thema nieuwe woorden toevoegen. Of je kunt de kleuters zelf nieuwe woordkaartjes laten stempelen.
Toverschrift
Benodigdheden:
- Witte wasco
- Ecoline
Schrijf iets met witte wasco op een blaadje en maak zichtbaar met waterverf of ecoline.
Woorden bouwen
Benodigdheden:
- Afwasbare stiften, letterkaartjes of stickers
- Duploblokken
- Woordkaarten, thema heksen
Schrijf met afwasbare stift letters op Duploblokken en laat de kinderen hiermee sorteren of namen en woorden bouwen.
Variatie 1: Je kunt ook kant en klare letterblokken gebruiken.
Variatie 2: Plak letterstickers of letterkaartjes op de blokken
Verbindingen met de andere hoeken
De kinderen kunnen in de schrijfhoek ook dingen maken voor de andere hoeken, zoals:
Symbolen voor in de heksenhoeken
Sorteerkaarten, bijvoorbeeld voor de ingrediënten van de toverdrankjes
De naam van de themahoek
Een toverboek voor in de themahoek
Heksenboeken voor in je leeshoek
Recepten voor toverdrankjes in de heksenhoek
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek/-tafel plakken.
Leg ook eens een tablet in je taalhoek. Suggesties voor activiteiten vind je in mijn blog Digitale geletterdheid in de taalhoeken
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest
Heb je zelf ook nog leuke suggesties? Laat dan een reactie achter!
Comments