Kinderen vinden het heel fijn om rollenspel te spelen. Hiermee verwerken ze alle gebeurtenissen en indrukken die ze meekrijgen. In deze blog geef ik je suggesties voor rijk rollenspel in je themahoek bij het thema feest.
Inrichten
Voor deze hoek zijn niet veel aanpassingen nodig. Je kunt er je bestaande huishoek of winkeltje voor gebruiken. Het meest ideale is om er een aparte hoek van te maken, zodat de huishoek bij de themahoek op bezoek kan gaan.
Laat je hoek, om nog meer betrokkenheid te creëren, altijd zoveel mogelijk door de kinderen zelf inrichten. Bespreek met de kinderen hoe de hoek eruit moet komen te zien en inventariseer welke spullen daarvoor nodig zijn.
Maak op een flap drie kolommen. Schrijf/teken in kolom 1 de spullen die al aanwezig zijn in de huishoek, in kolom 2 de spullen, die de kinderen van huis mee mogen nemen en in kolom 3 de spullen die de kinderen zelf gaan maken.
Wellicht komen de kinderen er tijdens het spel achter dat zij nog materialen missen.
.
Als er voldoende spullen zijn richt je samen met de kinderen de hoek in.
Haal eerst alle overbodige spullen eruit en kleed de hoek verder aan met behulp van ballonnen, slingers en serpentines en zet eventueel een cd speler met carnavalsmuziek neer.
Zorg voor een toonbank met een kassa en speelgeld en een paskamer met een spiegel, waarin de kinderen zichzelf kunnen bekijken.
Zorg ook voor veel verkleedkleding en attributen zoals brillen, mutsen, hoeden, feestneuzen, pruiken, haarbanden, strikjes, handschoenen en beenwarmers.
Bedenk samen een naam voor de feestwinkel. Koppel dit bijvoorbeeld aan een grafiek. De meeste stemmen gelden!
In mijn blog: De huishoek inrichten vind je meer tips voor het inrichten van een themahoek
Materialen:
Denk bij het inrichten van deze hoek aan de volgende materialen:
Afbeeldingen van Carnaval
Aftelkalender naar de Carnaval Download hier!
Allerlei accessoires (zoals toverstafjes, piratenhaken enz.)
Armbanden
Baarden
Ballonnen
Barcodes
Beenwarmers
Boa's
Boeken over Carnaval en schminken
Bonnen
Boodschappenmandje
Bord met de openingstijden Download hier!
Brillen
Cadeaubonnen
Cadeau lint
Carnavalskrant
Champagnefles en -glazen
Computer
Confetti
Cijferkaarten
Cijferstempels
Discobol
Discolichten
Emotiekaarten
Etalage
Etiketten voor de producten Download hier!
Feestneuzen
Folders van Carnavalswinkels
Geld Download hier!
Haarbanden
Handschoenen
Hoeden
Inpakpapier
Instrumenten
Kaarsjes
Kalender
Kassa
Kettingen
Klok
Kortingskaarten
Kronen
Lampion
Letters (bijv. de tekst: "Feestwinkel")
Letterstempels
Lichtsnoer met gekleurde lichtjes
Lint
Maskers
Microfoon
Mutsen
Muziek
Oorbellen
Open/dicht kaartje Download hier!
Openingstijden Download hier!
Perforator (om confetti te maken)
Pictogram: winkel Download hier!
Pinpas en pinautomaat Download hier!
Plakband
Posters Carnaval
Portemonnee
Pruiken
Prijskaartjes Download hier!
Prijslijst Download hier!
Pruiken
Reclameborden
Rekenmachine (of gebruik de rekenmachine op de iPad/tablet)
Ringen
Rollenkaarten
Scharen
Schoenen
Schrijfmaterialen
Serpentines
Slingers
Schmink
Spelscript Download hier!
Stappenplan: Hoe pak je een cadeautje in?
Strikjes
Tafel (de toonbank)
Tas
Telefoon
Verkleedkleding
Vlaggetjes
Vlaggetjeslijn Carnaval
Welkombord Download hier!
Winkeltje
Woordkaarten
Zorg voor materialen die zoveel mogelijk alle zintuigen prikkelen (dus materialen die de kinderen kunnen zien, horen, ruiken, voelen en proeven).
Deze download (54 pagina's) uit mijn webshop bevat een aantal materialen om je themahoek mee te verrijken.
Inhoud
Prijskaartjes
Een prijslijst
Een boodschappenlijst
Een bord met openingstijden
Naamkaartjes voor het personeel
Een open en een gesloten bord
Speelgeld (munten en biljetten)
Bankpasjes
Een kaartlezer
Logo's
Sorteerkaartjes voor de diverse producten
Een welkom-bord
Een klok
Een themaplanner om samen met de kinderen de hoek in te richten
Een spelscript om samen met de kinderen in te vullen
Verjaardagskaarten (om te kleuren)
Spel
De kinderen kunnen zich in deze hoek door middel van spel verdiepen in een carnavalswinkel. Veel kleuters zullen daar wellicht nog nooit zijn geweest, waardoor het onderwerp 'de feestwinkel' eerst wat nader zal moeten worden verkend.
Eerst op verkenning:
Om de kinderen tot spel te stimuleren ga je eerst op verkenning om een stevig fundament voor het spel te creëren.
Je kunt van tevoren bijvoorbeeld de volgende dingen bespreken:
Wie is er wel eens in een feestwinkel geweest? Hoe ging dat?
Voor welke spullen kun je naar de feestwinkel gaan?
Wie werken er in een feestwinkel?
Wie komen er in een feestwinkel?
Welke spullen gebruikt de verkoopster/verkoper?
Wat heeft een verkoopster/verkoper aan?
Wat zegt de verkoopster/verkoper tegen de klanten?
Wat doet de verkoper/verkoopster zoal?
Hoe ziet een feestwinkel er uit?
Wat schrijft een verkoopster/verkoper?
Wat telt/berekent een verkoopster/verkoper?
Wat lees je in een feestwinkel?
Wat meet je in de feestwinkel?
Gebruik de eigen belevingswereld, interesses en ervaringen van de kinderen, foto's, boeken, vertelplaten, filmpjes, poppenspel, maak een uitstapje naar een echte carnavalswinkel of speel een stukje in de kring hoe je als klant een winkel binnen kan komen en wat voor vragen een verkoopster/verkoper dan kan stellen om de voorkennis over de carnavalswinkel te vergroten. En bespreek wat je allemaal in de hoek zou kunnen spelen.
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Vertel wat er in de hoek gedaan kan worden en laat de kinderen ook zelf ideeën aanreiken.
Voorspelen:
Bespreek ook wat je in deze hoek allemaal zou kunnen spelen?
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Manipulerend spel:
Bij het inrichten van je hoek is het belangrijk om in de gaten te houden of er spelmogelijkheden zijn voor alle spelniveaus. Kinderen zullen in hun spelontwikkeling eerst manipulerend spel laten zien en daarna pas rollenspel. Bij manipulerend spel staat het herhalend handelen centraal en gaat het minder om een bedoeling achter dat handelen. Deze fase hoort bij het spel. Een kind moet in deze fase eerst ontdekken wat je allemaal met een materiaal kunt doen. Wanneer een hoek nieuw is zal het spel, ongeacht de spelfase waarin een kind zich bevindt, ook vooral manipulatief zijn, omdat al die nieuwe voorwerpen moeten worden verkend. Zorg er dus voor, dat er voldoende materialen aanwezig zijn om manipulerend spel mee te spelen. Bij het manipulerend spel in deze themahoek kun je bijvoorbeeld denken aan een pan met bijvoorbeeld speelklok. Een manipulerende handeling is draaien aan de wijzers van de klok. Jonge kinderen, die nog veel hanterend spel spelen, spelen bovendien graag naast elkaar. Ze doen graag hetzelfde. Zorg daarom voor meerdere exemplaren van dezelfde spullen, zodat de kinderen elkaar kunnen imiteren.
In mijn blog: Soorten spel en hoeken lees je meer over deze spelvorm
Rollenspel:
Het manipulerende spel ontwikkelt zich gemiddeld tussen de leeftijd van 4,6-5 jaar langzaam tot meer eenvoudig symbolisch rol gebonden spel. De voorwerpen in de hoek krijgen dan een betekenis uit de werkelijkheid en de kinderen nemen daarbij een andere rol in dan hun eigen ik. Bij rollenspel gaat het dus niet over wat kinderen kunnen DOEN, maar wat zij kunnen SPELEN. Later, gemiddeld tussen 5-6 jaar, zal dit spel steeds verder worden uitgediept. De rol die de kinderen spelen bepaalt voor een groot deel welke handelingen ze uitvoeren. Rollen die in deze hoek gespeeld kunnen worden zijn bijvoorbeeld de rol van:
De verkoper/verkoopster
De klant
Allerlei Carnavalspersonages (bijv. een heks, een clown, een piraat enz.)
Om het rollenspel beter tot z'n recht te laten komen kun je bijvoorbeeld de volgende situaties voorspelen:
Een outfit voor Carnaval kiezen en kopen
Een feestje organiseren en vieren
Een optreden bedenken en uitvoeren
Schminken
De optocht kijken
Een kar versieren voor de optocht en een optocht lopen
Prijskaartjes maken voor de spullen in de feestwinkel en gaan deze verkopen
Iets kopen in de feestwinkel en betalen met geld/een betaalpasje
Laat de kinderen vrij spelen in de hoek en kom af en toe langs om het spel richting te geven, door bijvoorbeeld mee te spelen.
In mijn blog: Rollenspel en fantasiespel vind je meer informatie over deze spelvorm
Verbinden
De themahoek biedt niet alleen stof voor rollenspel. Je kunt veel verbindingen leggen met andere hoeken en vakgebieden, zoals:
Hoekenspel:
Rollenspel
Betrek het winkeltje en de huishoek bij je spel in de themahoek. Laat de kinderen vanuit de huishoek spullen kopen in de feestwinkel en vervolgens in de huishoek een feestje organiseren.
Gebruik rollenkaarten en/of een spelscript om het rollenspel te stimuleren
SEO:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de sociaal-emotionele ontwikkeling uitdagen: emotiekaarten, muziek en een spiegel
Motoriek:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die motoriek uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Artikelen inpakken
Zelf allerlei attributen voor de themahoek knutselen
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de motoriek uitdagen:
Grote motoriek: Grote materialen, dozen, een mandje, tassen en een boodschappenwagen
Kleine motoriek: Kleine materialen, een kassa, een telefoon, een rekenmachine, schrijfmaterialen, munten, perforator en papier (om zelf confetti te maken), pompons, schmink en penselen en inpakmaterialen
Geletterdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die geletterdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Het tekenen van een spelscript in 4-6 belangrijke scenes
Een naambord
Een open/dicht kaart
Posters voor de feestwinkel
Een welkombord
Een stappenplan (hoe schmink je een ...?)
Een boodschappenlijstje
Een folder voor de feestwinkel
Etiketten voor op de artikelen
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek plakken
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Mondelinge taal: een telefoon en een microfoon
Geletterdheid: boeken, folders, een pictogram, een naambord, een open/dichtkaart, posters, een stappenplan, een spelscript, een welkombord, een computer, letterstempels, schrijfmaterialen, papier, woordkaarten en een boodschappenlijst.
Gecijferdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die gecijferdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Een bon schrijven
Een bord met de openingstijden. Wanneer opent/sluit de feestwinkel? Hoe ziet deze tijd er analoog uit? En hoe digitaal?
Een klok
Prijskaartjes/een prijslijst
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Tellen: geld, pompons en teldopjes (de confetti)
Cijfers: cijferkaarten, cijferstempels, een telefoon en een rekenmachine
Meten: stukken inpakpapier in allerlei formaten
Inhoud: een boodschappenmandje
Kalender: een aftelkalender en een kalender
Tijd: een stappenplan, een klok, een speelklok en een bord met de openingstijden
Geld: barcodes, bonnen, geld, een kassa, een prijslijst en prijskaartjes
Ruimtelijk inzicht: een spiegel
Sorteren: manden met etiketten
Wereldoriëntatie:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de wereldoriëntatie uitdagen: informatieve boeken (over Carnaval en de feestwinkel).
Digitale geletterdheid:
Zie voor suggesties mijn blog: Digitale geletterdheid in de huishoek
In mijn blog: Beredeneerd spelen lees je hoe je doelen aan spel verbindt
Spelbegeleiding
Kinderen laten vanuit manipulerend imitatiespel dus steeds meer symbolisch rollenspel zien.
Bij het ene kind gaat dit wat sneller dan bij het andere kind. Dat is ook afhankelijk van het verloop van de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
In mijn blog: De ontwikkeling van rollenspel lees je hier meer over.
Wanneer kinderen moeite hebben om uit de fase van het experimenteren en imiteren tot rol gebonden spel te komen, bijvoorbeeld omdat zij zelfsturing missen, kan het nodig zijn om mee te spelen. Hierover lees je meer in mijn blog: Spelbegeleiding
Om kinderen, die in de manipulerende en imiterende spelfase blijven hangen, te helpen om tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels kun je ook een spelscript aanreiken. Een spelscript begint meestal in de kring. Je verkent eerst het thema met de kinderen. Laat leerlingen zoveel mogelijk actief meedenken over het script, de materialen en inrichting. Vanuit hier ontstaan vaak al spelideeën. Een spelscript kan ook tijdens het spel zelf ontstaan. Ga hiervoor met een klein groepje naar de huishoek.
Kinderen die het rollenspel al kunnen verdiepen kun je als verrijkende opdracht, voorafgaande aan het spel, ook zelf een spelscript laten tekenen.
In mijn blog: Spelscripts lees je er meer over.
Suggesties voor spelscripts:
Introduceer in de kring een avontuur of een actie. Speel dit avontuur daarna met de kinderen na.
Hang afbeeldingen uit een boek op, zodat de kinderen het verhaal kunnen naspelen.
Teken een spelscenario.
Help de kinderen door middel van wie-waar-wat kaarten om ze structuur in het spel te bieden en zo tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Zo weten de kinderen beter welke rollen ze zouden kunnen spelen en hebben zij een geheugensteuntje om in hun rol te blijven. Spreek af wie ze gaan zijn en verken samen de inhoud en mogelijkheden bij deze rol. Bijv. Wat doet een heks? Welke spullen gebruikt een piraat? Spreek ook met de kinderen af waar het verhaal zich gaat afspelen en wat er gaat gebeuren. Waar begint het verhaal mee en hoe gaat het verhaal eindigen? De rollenkaarten kun je plastificeren en aan een ketting in de huishoek hangen.
In plaats van rollenkaarten kun je ook kronen wegzetten. Plak bijvoorbeeld een afbeelding van een verkoper of een klant op een kroonstrook of nog leuker: Laat de kinderen er zelf eentje maken.
Maak per categorie een doos met materialen (bijvoorbeeld eentje voor betalen, eentje voor sorteren enz.). Maak deze categorie met een pictogram op de doos zichtbaar. Introduceer steeds een doos. Laat de spullen zien en bespreek het bijbehorende manipulatieve spel. Doe dat voor. Bespreek ook welke rollen daarbij nodig zijn. Na een aantal dagen kun je een andere doos introduceren. Op die manier bouw je het spel op van klein naar groot. Uiteindelijk kunnen alle dozen een plekje krijgen in de hoek en kun je de kinderen voorafgaande aan het spel bewust voor een doos laten kiezen. Op die manier stimuleer je autonomie/eigen inbreng en vooraf een plan bedenken
Afsluiting
Na afloop van de speelwerktijd wordt steeds besproken wat er in de themahoek is gespeeld. De kinderen kunnen ook een stukje voorspelen voor de rest van de groep.
Op zoek naar meer?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
.
.
.
Comments