Kinderen vinden het heel fijn om rollenspel te spelen. Hiermee verwerken ze alle gebeurtenissen en indrukken die ze meekrijgen. In deze blog geef ik je suggesties voor rijk rollenspel in je themahoek bij het thema feest.
Inrichten
Voor deze hoek zijn niet veel aanpassingen nodig.
Je kunt er je bestaande huishoek voor gebruiken.
Laat je hoek, om nog meer betrokkenheid te creëren, altijd zoveel mogelijk door de kinderen zelf inrichten. Bespreek met de kinderen hoe de hoek eruit moet komen te zien en inventariseer welke spullen daarvoor nodig zijn.
Maak op een flap drie kolommen. Schrijf/teken in kolom 1 de spullen die al aanwezig zijn in de huishoek, in kolom 2 de spullen, die de kinderen van huis mee mogen nemen en in kolom 3 de spullen die de kinderen zelf gaan maken.
Wellicht komen de kinderen er tijdens het spel achter dat zij nog materialen missen.
Als er voldoende spullen zijn richt je samen met de kinderen de hoek in.
Haal eerst alle overbodige spullen eruit, maak de buitenkant van het huis eventueel van karton en kleed de hoek verder aan met feestspullen.
Versier de hoek met slingers en ballonnen.
In mijn blog: De huishoek inrichten vind je meer tips voor het inrichten van een themahoek
Materialen:
Denk bij het inrichten van deze themahoek eens aan de volgende materialen:
Adressenlijst met de namen van de kinderen
Afbeeldingen van verjaardagen
Aftelkalender
Agenda
Bakblik
Bakkwast
Bakpapier
Bakplaat
Bakvormpjes
Ballonnen
Ballonpomp
Barcodes
Bekers
Beslagkom
Bestek
Bloemen
Boa
Boeken over feest
Brievenbus (bijv. van een doos)
Cadeau labels
Cadeau lint
Cd speler met koptelefoon
Computer
Confetti
Cijferkaarten
Cijferstempels
Deegroller
Dienblad
Discolichten
Emotiekaarten
Etenswaren (plastic)
Etiketten
Enveloppen
Feestmuts
Feestneuzen
Fototoestel
Folders van speelgoedwinkels
Garde
Geld
Groeimeter
Houten cup cakes of taartjes
Inpakpapier
Instrumenten
Kaarsjes
Kaarten; verjaardagskaarten en uitnodigingen
Kalender
Keuken
Keukenweegschaal
Klei om taartjes te maken
Klok
Koffiepot
Koffiezetapparaat
Kop en schotels
Labels
Lampion
Letters (bijv. de tekst: "Gefeliciteerd")
Letterstempels
Lichtsnoer
Mengkom
Mixer
Muziek (Verjaardagsliedjes)
Oven
Ovenwanten
Pakjes
Pannen
Pinpas en pinautomaat
Plakband
Planten
Plastic voeding
Portemonnee
Postzegels (of stickers)
Prijslijst
Prijskaartjes
Recepten voor taart
Rollenkaarten
Scharen
Schort
Schrijfmaterialen
Serpentines
Servetten
Slagroomspuit
Slingers
Spatel
Speelgoed
Spelscript
Springvorm
Stappenplan: Hoe pak je een cadeautje in? Hoe schrijf je een uitnodiging?
Stoelen
Strikjes
Taart
Tafel
Tafelkleed
Tekeningen
Telefoon
Theeglazen
Theepot
Uitnodigingen
Verjaardagskaarten
Verjaardagskalender
Verjaardagskroon
Verjaardagsstoel
Verkleedkleding: feestkleding
Verlanglijst
Verzendlabel
Vlag
Vlaggetjeslijn
Winkel
Woordkaarten
Zorg voor materialen die zoveel mogelijk alle zintuigen prikkelen (dus materialen die de kinderen kunnen zien, horen, ruiken, voelen en proeven)
Spel
De kinderen kunnen zich in deze hoek door middel van spel verdiepen in jarig zijn.
Voor kleuters is dit een themahoek, die dichtbij hun eigen belevingswereld ligt en daardoor minder verkenning behoeft. Toch is het leuk om dit wel te bespreken, zodat kinderen kunnen ervaren dat iedereen het anders viert.
Op verkenning:
Om de kinderen tot spel te stimuleren ga je eerst op verkenning om een stevig fundament voor het spel te creëren.
Je kunt van tevoren bijvoorbeeld de volgende dingen bespreken:
Wie is er wel eens op een verjaardag geweest? Hoe ging dat?
Wie komen er op een verjaardag?
Welke spullen gebruik je op een verjaardag?
Wat moet je van te voren voorbereiden en klaarzetten?
Wat heeft een jarige aan?
Wat zegt de visite tegen de jarige
Wat doe je zoal op een verjaardag?
Hoe ziet de plek waar je jouw verjaardag viert er uit?
Wat schrijf je op een verjaardag?
Wat tel/bereken je op een verjaardag?
Wat lees je op een verjaardagskaart of uitnodiging?
Wat meet je op een verjaardag?
Gebruik de eigen belevingswereld, interesses en ervaringen van de kinderen, foto's, boeken, vertelplaten, filmpjes, poppenspel of speel een stukje in de kring om de voorkennis over het organiseren en vieren van een verjaardagsfeest te vergroten.
Voorspelen:
Bespreek ook wat je in deze hoek allemaal zou kunnen spelen?
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Manipulerend spel:
Bij het inrichten van je hoek is het belangrijk om in de gaten te houden of er spelmogelijkheden zijn voor alle spelniveaus. Kinderen zullen in hun spelontwikkeling eerst manipulerend spel laten zien en daarna pas rollenspel. Bij manipulerend spel staat het herhalend handelen centraal en gaat het minder om een bedoeling achter dat handelen. Deze fase hoort bij het spel. Een kind moet in deze fase eerst ontdekken wat je allemaal met een materiaal kunt doen. Wanneer een hoek nieuw is zal het spel, ongeacht de spelfase waarin een kind zich bevindt, ook vooral manipulatief zijn, omdat al die nieuwe voorwerpen moeten worden verkend. Zorg er dus voor, dat er voldoende materialen aanwezig zijn om manipulerend spel mee te spelen. Bij het manipulerend spel in deze themahoek kun je bijvoorbeeld denken aan een beslagkom en een handmixer. Een manipulerende handeling is roeren in de beslagkom. Jonge kinderen, die nog veel hanterend spel spelen, spelen bovendien graag naast elkaar. Ze doen graag hetzelfde. Zorg daarom voor meerdere exemplaren van dezelfde spullen, zodat de kinderen elkaar kunnen imiteren.
In mijn blog: Soorten spel en hoeken lees je meer over deze spelvorm
Rollenspel:
Het manipulerende spel ontwikkelt zich gemiddeld tussen de leeftijd van 4,6-5 jaar langzaam tot meer eenvoudig symbolisch rol gebonden spel. De voorwerpen in de hoek krijgen dan een betekenis uit de werkelijkheid en de kinderen nemen daarbij een andere rol in dan hun eigen ik. Bij rollenspel gaat het dus niet over wat kinderen kunnen DOEN, maar wat zij kunnen SPELEN. Later, gemiddeld tussen 5-6 jaar, zal dit spel steeds verder worden uitgediept. De rol die de kinderen spelen bepaalt voor een groot deel welke handelingen ze uitvoeren. Rollen die in deze hoek gespeeld kunnen worden zijn bijvoorbeeld de rol van:
Een jarige
Vader
Moeder
Opa
Oma
Kind
Baby (omdat de kinderen hier weinig taal bij gebruiken is het beter om deze rol te laten vertolken door een babypop)
Bakker
Om het rollenspel beter tot z'n recht te laten komen kun je bijvoorbeeld de volgende situaties voorspelen:
Het huis versieren
Eten en drinken maken. taart bakken
De feesttafel dekken en de naamkaartjes erbij zetten
Cadeautjes kopen, inpakken en geven
Muziek maken, liedjes zingen en dansen
Tekeningen of verjaardagskaarten maken voor de jarige
De jarige feliciteren
Spelletjes doen
Laat de kinderen vrij spelen in de hoek en kom af en toe langs om het spel richting te geven, door bijvoorbeeld mee te spelen.
In mijn blog: Rollenspel en fantasiespel vind je meer informatie over deze spelvorm
Verbinden
De themahoek biedt niet alleen stof voor rollenspel. Je kunt veel verbindingen leggen met andere hoeken en vakgebieden, zoals:
Hoekenspel:
Sensopathisch spel:
Zet de zandtafel eens in je themahoek. Doe er zand en kaarsjes in, zodat de kinderen verjaardagstaartjes kunnen maken.
Rollenspel
Betrek het winkeltje bij je spel in de themahoek. Maak er bijvoorbeeld een feestwinkel of een taartenwinkel van.
Gebruik rollenkaarten en/of een spelscript om het rollenspel te stimuleren
SEO:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de sociaal-emotionele ontwikkeling uitdagen: emotiekaarten, muziek, een spiegel
Motoriek:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die motoriek uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Cadeautjes inpakken
Zelf allerlei attributen voor de themahoek knutselen
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de motoriek uitdagen:
Grote motoriek: Grote materialen, een dienblad, pakjes
Kleine motoriek: Kleine materialen, munten, keukenattributen (een deegroller, een garde, een mixer), klei om taartjes te maken, een telefoon, een schaar, plakband, lint, inpakmaterialen, (kleur-)potloden, kleurplaten, papier en stiften.
Geletterdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die geletterdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Het tekenen van een spelscript in 4-6 belangrijke scenes
Een Happy Birthday bord
Een stappenplan (bijv. Hoe pak je een cadeautje in?)
Cadeau labels
Recepten voor taart
Een boodschappenlijstje
Een verlanglijst
Verjaardagskaarten en uitnodigingen
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek plakken
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Mondelinge taal: een microfoon en een telefoon
Geletterdheid: boeken, recepten, bakboeken, een boodschappenlijst, een verlanglijst, een spelscript en, een Happy Birthday-bord, kaarten/enveloppen, een brievenbus, een computer, letterstempels, schrijfmaterialen, papier, woordkaarten, cadeau labels en een adressenlijst voor de uitnodigingen of kaarten
Gecijferdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die gecijferdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Een bon schrijven in de speelgoedwinkel
Een klok
Receptenkaartjes voor taart
Prijskaartjes/een prijslijst voor de speelgoedwinkel
Een stappenplan
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Getalbeelden: gezelschapsspelletjes met een dobbelsteen
Tellen: geld en kaarsjes
Cijfers: een afstandsbediening, recepten, cijferkaarten, cijferstempels, een huisnummer, een telefoon, een telefoonboek en een verjaardagskroon met de leeftijd erop
Wegen: een keukenweegschaal en een personenweegschaal
Meten: een groeimeter, een brievenbus en stukken inpakpapier in allerlei formaten
Inhoud: een koffiekan, koffiekopjes, een theepot, theeglazen, glazen, een brievenbus, een boodschappenmandje, een boodschappentas en een boodschappenwagen
Kalender: een aftelkalender, een kalender en een agenda
Tijd: een stappenplan, een klok en een speelklok
Geld: barcodes, bonnen, geld, een kassa, een prijslijst, prijskaartjes en postzegels
Ruimtelijk inzicht: een fotocamera
Wereldoriëntatie:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de wereldoriëntatie uitdagen: informatieve boeken (over feest).
Digitale geletterdheid:
Zie voor suggesties mijn blog: Digitale geletterdheid in de huishoek
In mijn blog: Beredeneerd spelen lees je hoe je doelen aan spel verbindt
Spelbegeleiding
Kinderen laten vanuit manipulerend imitatiespel dus steeds meer symbolisch rollenspel zien.
Bij het ene kind gaat dit wat sneller dan bij het andere kind. Dat is ook afhankelijk van het verloop van de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
In mijn blog: De ontwikkeling van rollenspel lees je hier meer over.
Wanneer kinderen moeite hebben om uit de fase van het experimenteren en imiteren tot rol gebonden spel te komen, bijvoorbeeld omdat zij zelfsturing missen, kan het nodig zijn om mee te spelen. Hierover lees je meer in mijn blog: Spelbegeleiding
Om kinderen, die in de manipulerende en imiterende spelfase blijven hangen, te helpen om tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels kun je ook een spelscript aanreiken. Een spelscript begint meestal in de kring. Je verkent eerst het thema met de kinderen. Laat leerlingen zoveel mogelijk actief meedenken over het script, de materialen en inrichting. Vanuit hier ontstaan vaak al spelideeën. Een spelscript kan ook tijdens het spel zelf ontstaan. Ga hiervoor met een klein groepje naar de huishoek.
Kinderen die het rollenspel al kunnen verdiepen kun je als verrijkende opdracht, voorafgaande aan het spel, ook zelf een spelscript laten tekenen.
In mijn blog: Spelscripts lees je er meer over.
Suggesties voor spelscripts:
Introduceer in de kring een avontuur of een actie. Speel dit avontuur daarna met de kinderen na.
Hang afbeeldingen uit een boek op, zodat de kinderen het verhaal kunnen naspelen.
Teken een spelscenario.
Help de kinderen door middel van wie-waar-wat kaarten om ze structuur in het spel te bieden en zo tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Zo weten de kinderen beter welke rollen ze zouden kunnen spelen en hebben zij een geheugensteuntje om in hun rol te blijven. Spreek af wie ze gaan zijn en verken samen de inhoud en mogelijkheden bij deze rol. Bijv. Wat doet een jarige? Welke spullen gebruikt een jarige? Spreek ook met de kinderen af waar het verhaal zich gaat afspelen en wat er gaat gebeuren. Waar begint het verhaal mee en hoe gaat het verhaal eindigen? De rollenkaarten kun je plastificeren en aan een ketting in de huishoek hangen.
In plaats van rollenkaarten kun je ook kronen van wegzetten. Plak bijvoorbeeld een afbeelding van een vader, moeder enz. op een kroonstrook of nog leuker: Laat de kinderen er zelf eentje maken.
Maak per categorie een doos met materialen (bijvoorbeeld eentje voor cadeautjes inpakken, eentje voor de taart maken enz.). Maak deze categorie met een pictogram op de doos zichtbaar. Introduceer steeds een doos. Laat de spullen zien en bespreek het bijbehorende manipulatieve spel. Doe dat voor. Bespreek ook welke rollen daarbij nodig zijn. Na een aantal dagen kun je een andere doos introduceren. Op die manier bouw je het spel op van klein naar groot. Uiteindelijk kunnen alle dozen een plekje krijgen in de hoek en kun je de kinderen voorafgaande aan het spel bewust voor een doos laten kiezen. Op die manier stimuleer je autonomie/eigen inbreng en vooraf een plan bedenken.
Afsluiting
Na afloop van de speelwerktijd wordt steeds besproken wat er in de themahoek is gespeeld. De kinderen kunnen ook een stukje voorspelen voor de rest van de groep.
Op zoek naar meer?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
Kommentare