Kinderen vinden het heel fijn om rollenspel te spelen. Hiermee verwerken ze alle gebeurtenissen en indrukken die ze meekrijgen. In deze blog geef ik je suggesties voor rijk rollenspel in je themahoek bij het thema dino's.
Inrichten
Voor deze hoek zijn niet veel aanpassingen nodig.
Je kunt er je bestaande huishoek voor gebruiken en deze uitbreiden met kasten en tafels , met lappen er overheen, waarop de kinderen van alles uit kunnen stallen.
Het meest ideale is om er een aparte hoek van te maken, zodat de huishoek bij de themahoek op bezoek kan gaan.
Laat je hoek, om nog meer betrokkenheid te creëren, altijd zoveel mogelijk door de kinderen zelf inrichten. Bespreek met de kinderen hoe de hoek eruit moet komen te zien en inventariseer welke spullen daarvoor nodig zijn.
Maak op een flap drie kolommen. Schrijf/teken in kolom 1 de spullen die al aanwezig zijn in de huishoek, in kolom 2 de spullen, die de kinderen van huis mee mogen nemen en in kolom 3 de spullen die de kinderen zelf gaan maken.
Wellicht komen de kinderen er tijdens het spel achter dat zij nog materialen missen.
Als er voldoende spullen zijn richt je samen met de kinderen de hoek in.
Haal eerst alle overbodige spullen eruit en kleed de hoek verder aan met de materialen. Creëer zalen met verschillende onderwerpen met behulp van etiketten, zoals een zaal over de soorten dino’s, opgravingen enz. Als de basis van het museum staat kun je dit eventueel ook nog uitbreiden met een souvenirwinkeltje en/of een restaurant.
Bedenk samen een naam voor het dinomuseum. Welke ideeën hebben de kinderen?
Welk idee krijgt de meeste stemmen? Hier kan een staafgrafiek van gemaakt worden.
In mijn blog: De huishoek inrichten vind je meer tips voor het inrichten van een themahoek
Inspiratie:
Hier vind je voorbeelden van een dino-museum hoek.
Materialen:
Denk bij het inrichten van deze hoek aan de volgende materialen:
Afbeeldingen van dino's met informatie
Boeken over dino's
Bord met openingstijden
Botten
Brochures van een dinomuseum
Computer
Cijferkaarten
Cijferstempels
Eieren
Etalage
Etiketten
Fossielen
Folders van dino-musea
Geld
Geluiden van dino's
Informatiebord
Kaart van waar de dino's leefden
Kassa
Kast
Klok
Knutselwerken van de kinderen
Letters (bijv. de tekst: "Dinomuseum")
Lint en schaar om het museum te openen
Maskers van dino's
Open/dicht kaartje
Plattegrond van het museum
Plastic dino's
Pluchen dino's
Portemonnee
Prijskaartjes
Prijslijst
Rekenmachine (of gebruik de rekenmachine op de iPad/tablet)
Rollenkaarten
Spelscript
Speurtocht
Takken
Tekeningen van de kinderen
Telefoon
Toegangskaartjes
Vulkaan
Welkombord
Woordkaarten
Winkel
Zoekkaart
Zorg voor materialen die zoveel mogelijk alle zintuigen prikkelen (dus materialen die de kinderen kunnen zien, horen, ruiken, voelen en proeven).
.
Op deze websites vind je leuke materialen om je museum in te richten.
Spel
De kinderen kunnen zich in deze hoek door middel van spel verdiepen in een dino museum.
Veel kleuters zullen nog nooit in een dinomuseum zijn geweest, waardoor deze eerst wat nader zal moeten worden verkend.
Op verkenning:
Om de kinderen tot spel te stimuleren ga je eerst op verkenning om een stevig fundament voor het spel te creëren.
Je kunt van tevoren bijvoorbeeld de volgende dingen bespreken:
Wie is er wel eens in een museum geweest? Wat is er allemaal te zien?
Wie werken er in een dinomuseum?
Wie komen er in een dinomuseum?
Hoe komt het museum aan de dino spullen?
Waar moet je een toegangskaartje kopen?
Zijn de kaartjes voor volwassenen en kinderen even duur?
Hoe zit het systeem van kopen en betalen in elkaar?
Wat schrijf je in een dinomuseum?
Wat tel/bereken je in een dinomuseum?
Wat lees je in een dinomuseum?
Gebruik de eigen belevingswereld, interesses en ervaringen van de kinderen, foto's, een uitstapje, boeken, vertelplaten, filmpjes, poppenspel of speel een stukje in de kring om de voorkennis over een dinomuseum te vergroten.
Voorspelen:
Bespreek ook wat je in deze hoek allemaal zou kunnen spelen?
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Manipulerend spel:
Bij het inrichten van je hoek is het belangrijk om in de gaten te houden of er spelmogelijkheden zijn voor alle spelniveaus. Kinderen zullen in hun spelontwikkeling eerst manipulerend spel laten zien en daarna pas rollenspel. Bij manipulerend spel staat het herhalend handelen centraal en gaat het minder om een bedoeling achter dat handelen. Deze fase hoort bij het spel. Een kind moet in deze fase eerst ontdekken wat je allemaal met een materiaal kunt doen. Wanneer een hoek nieuw is zal het spel, ongeacht de spelfase waarin een kind zich bevindt, ook vooral manipulatief zijn, omdat al die nieuwe voorwerpen moeten worden verkend. Zorg er dus voor, dat er voldoende materialen aanwezig zijn om manipulerend spel mee te spelen. Bij het manipulerend spel in deze themahoek kun je bijvoorbeeld denken aan een pan met bijvoorbeeld een fotocamera. Een manipulerende handeling is drukken op het knopje. Jonge kinderen, die nog veel hanterend spel spelen, spelen bovendien graag naast elkaar. Ze doen graag hetzelfde. Zorg daarom voor meerdere exemplaren van dezelfde spullen, zodat de kinderen elkaar kunnen imiteren.
In mijn blog: Soorten spel en hoeken lees je meer over deze spelvorm
Rollenspel:
Het manipulerende spel ontwikkelt zich gemiddeld tussen de leeftijd van 4,6-5 jaar langzaam tot meer eenvoudig symbolisch rol gebonden spel. De voorwerpen in de hoek krijgen dan een betekenis uit de werkelijkheid en de kinderen nemen daarbij een andere rol in dan hun eigen ik. Bij rollenspel gaat het dus niet over wat kinderen kunnen DOEN, maar wat zij kunnen SPELEN. Later, gemiddeld tussen 5-6 jaar, zal dit spel steeds verder worden uitgediept. De rol die de kinderen spelen bepaalt voor een groot deel welke handelingen ze uitvoeren. Rollen die in deze hoek gespeeld kunnen worden zijn bijvoorbeeld de rol van:
Een bezoeker
Een verkoper
Een gids
Een medewerker van het restaurant
Dino (omdat de kinderen hier weinig taal bij gebruiken is het beter om deze rol te laten vertolken door een knuffel)
Om het rollenspel beter tot z'n recht te laten komen kun je bijvoorbeeld de volgende situaties voorspelen:
Een toegangskaartje kopen
Naamkaartjes bij de afdelingen
De mensen rondleiden
Foto's maken
Allerlei spulletjes rondom dino’s verkopen in de dinowinkel
Een kopje koffie/thee met wat lekkers kopen in het restaurant
Het museum feestelijk openen door een lint door te knippen
Enz...
Nodig ouders uit om het museum te bezoeken en laat de kinderen zelf programmaboekjes en kaartjes maken en verkopen en hun ouders rondleiden.
Leg nummers bij de items, zodat er een vaste route kan worden gelopen.
Bespreek van tevoren een prijs voor de entree en laat de kinderen dit met echt geld afrekenen. Bekijk van tevoren hoe de munten eruit zien.
Laat de kinderen vrij spelen in de hoek en kom af en toe langs om het spel richting te geven, door bijvoorbeeld mee te spelen.
Verbinden
De themahoek biedt niet alleen stof voor rollenspel. Je kunt veel verbindingen leggen met andere hoeken en vakgebieden, zoals:
Hoekenspel:
Constructief spel:
De kinderen kunnen kasten bouwen voor het dinomuseum
De kinderen kunnen van rollen dinoskeletten voor in het museum construeren
Rollenspel
Betrek het winkeltje bij je spel in de themahoek. De kinderen uit de huishoek gaan op bezoek in het museum (de winkel). Je kunt van het winkeltje ook een museumwinkel maken waar dinospullen worden verkocht.
Gebruik rollenkaarten en/of een spelscript om het rollenspel te stimuleren
Motoriek:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die motoriek uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Zelf allerlei attributen voor de themahoek knutselen
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de motoriek uitdagen:
Grote motoriek: Grote materialen
Kleine motoriek: Kleine materialen, een telefoon, een rekenmachine, een kassa, een computer, munten, schrijfmaterialen
Geletterdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die geletterdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Het tekenen van een spelscript in 4-6 belangrijke scenes
Een naambord voor het museum
Een dino-paspoort
Een open/dicht kaart
Posters
Een dino-boek
Een welkombord
Een stappenplan
Entreebewijzen
Een folder
Etiketten met de dinonamen
Richtingaanwijzers
Een informatiebord
Kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de themahoek plakken
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Mondelinge taal: een walkie talkie en een telefoon
Geletterdheid: boeken, folders, een pictogram, een naambord, een open/dichtkaart, posters, een stappenplan, een dino-paspoort, een spelscript, een welkombord, een computer, letterstempels, schrijfmaterialen, papier, woordkaarten en etiketten
Gecijferdheid:
De kinderen kunnen zelf allerlei dingen voor de themahoek maken, die gecijferdheid uitdagen, denk bijvoorbeeld aan:
Een plattegrond
Een bord met de openingstijden. Wanneer opent/sluit het museum? Hoe ziet deze tijd er analoog uit? En hoe digitaal?
Een klok
Een prijslijst
Een stappenplan
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de geletterdheid uitdagen:
Tellen: geld
Cijfers: cijferkaarten, cijferstempels, cijfermaterialen en een telefoon
Tijd: een stappenplan, een klok, een speelklok en een bord met de openingstijden
Geld: geld, een kassa, een prijslijst en entreekaartjes
Ruimtelijk inzicht: richtingaanwijzers, een plattegrond, een fotocamera en een wereldbol/-kaart
Sorteren: etiketten
Wereldoriëntatie:
Door de volgende materialen toe te voegen kun je de wereldoriëntatie uitdagen: informatieve boeken (over dino's en musea), natuurlijke materialen, een dinoskelet, een atlas, een wereldbol/-kaart en een plattegrond
Digitale geletterdheid:
Zie voor suggesties mijn blog: Digitale geletterdheid in de huishoek
In mijn blog: Beredeneerd spelen lees je hoe je doelen aan spel verbindt
Spelbegeleiding
Kinderen laten vanuit manipulerend imitatiespel dus steeds meer symbolisch rollenspel zien.
Bij het ene kind gaat dit wat sneller dan bij het andere kind. Dat is ook afhankelijk van het verloop van de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
In mijn blog: De ontwikkeling van rollenspel lees je hier meer over.
Wanneer kinderen moeite hebben om uit de fase van het experimenteren en imiteren tot rol gebonden spel te komen, bijvoorbeeld omdat zij zelfsturing missen, kan het nodig zijn om mee te spelen. Hierover lees je meer in mijn blog: Spelbegeleiding
Om kinderen, die in de manipulerende en imiterende spelfase blijven hangen, te helpen om tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels kun je ook een spelscript aanreiken. Een spelscript begint meestal in de kring. Je verkent eerst het thema met de kinderen. Laat leerlingen zoveel mogelijk actief meedenken over het script, de materialen en inrichting. Vanuit hier ontstaan vaak al spelideeën. Een spelscript kan ook tijdens het spel zelf ontstaan. Ga hiervoor met een klein groepje naar de huishoek.
Kinderen die het rollenspel al kunnen verdiepen kun je als verrijkende opdracht, voorafgaande aan het spel, ook zelf een spelscript laten tekenen.
In mijn blog: Spelscripts lees je er meer over.
Suggesties voor spelscripts:
Hang afbeeldingen uit een boek op, zodat de kinderen het verhaal kunnen naspelen.
Teken een spelscenario.
Help de kinderen door middel van wie-waar-wat kaarten om ze structuur in het spel te bieden en zo tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Zo weten de kinderen beter welke rollen ze zouden kunnen spelen en hebben zij een geheugensteuntje om in hun rol te blijven. Spreek af wie ze gaan zijn en verken samen de inhoud en mogelijkheden bij deze rol. Bijv. Wat doet een archeoloog? Welke spullen gebruikt een archeoloog? Spreek ook met de kinderen af waar het verhaal zich gaat afspelen en wat er gaat gebeuren. Waar begint het verhaal mee en hoe gaat het verhaal eindigen? De rollenkaarten kun je plastificeren en aan een ketting in de huishoek hangen of op een kroon plakken.
Afsluiting
Na afloop van de speelwerktijd wordt steeds besproken wat er in de themahoek is gespeeld. De kinderen kunnen ook een stukje voorspelen voor de rest van de groep.
Op zoek naar meer?
Heb je zelf ook nog leuke suggesties?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
Comments