Zand en water zijn beide aantrekkelijk materiaal voor jonge kinderen. Het heeft iets magisch; je kunt het immers niet vastpakken en het kan allerlei vormen aannemen.
Volwassenen zien het spel bij een zand-/watertafel vaak als doelloos kliederen en spel waar kinderen alleen maar vies van worden. Jammer, want spelen met zand en water is niet alleen superleuk, maar ook heel ontspannend, nuttig en leerzaam. Een zand- en watertafel mogen niet ontbreken in een kleuterklas. De zandtafel is ook de voorloper van het constructiespel.
In deze blog geef ik je suggesties voor de zand-/watertafel bij het thema de dierentuin.
Vullingen
Naast zand en water leent de zand-/watertafel zich ook voor andere vullingen.
Denk bij het vullen van de zandtafel vooral aan de zintuigen.
Kies bijvoorbeeld voor kleur-/geurrijke materialen of ga juist voor natuurlijke kleuren.
Zorg voor materialen met verschillende texturen, zodat er veel te ontdekken valt.
Denk bij dit thema, naast water en zand, ook eens aan:
Afvalhout
Aquarium grind
Aquariumsteentjes
Bladeren
Bloem (en water)
Boomschijven
Boomschors
Boomstammen
Gedroogde rijst
Gedroogde spliterwten
Glasstenen
Grasmatten
Grind
Hooi
Houten schijven
Keien
Kiezelstenen
Mais
Maizena (gemengd met water of lotion)
Modder
Mos
Nepsneeuw
Piepschuim
Scheerschuim (gemengd met meel of kleurstof)
Schelpen
Schelpenzand
Stenen/keien
Stro
Takken
Veren
Vulschelpen (Materiaal van piepschuim dat wordt gebruikt om dozen op te vullen)
Waterbeads
Watten
IJs(-blokjes)
Zaagsel
Enzovoort.
Aanvullende materialen
Het spel aan de zandtafels is voor veel kleuters een nieuwe setting met bekend materiaal (uit de zandbak). Om te voorkomen dat zij spelgedrag herhalen van het buitenspel met zand kan het helpend zijn zo weinig mogelijk herkenbare buitenmaterialen, zoals emmers, schepjes, zandvormpjes en harkjes aan te bieden.
Vooral in een combinatiegroep waar veel kinderen van verschillende leeftijden zitten, is het ook goed de inrichting van de zandtafel zo te maken dat elk soort spel een kans heeft.
Door rijke materialen aan te bieden, kan elk kind er op zijn eigen niveau mee spelen.
Naarmate een kind ouder wordt en het materiaal goed kent verslapt de aandacht voor het spelen met water en zand. Het is dan goed om nieuwe spelimpulsen te geven en de zand-/watertafel aan te vullen met materialen, die gelegenheid bieden tot zowel manipulatief, constructief en rollenspel. Hierdoor stimuleer je de verschillende ontwikkelingsfasen. Door materialen toe te voegen of weg te halen kun je bovendien sturen in het soort spel dat er gespeeld word.
Denk bij dit thema ook eens aan materialen zoals:
Bladeren
Bomen (maak deze bijv. van een echte tak in een hompje klei)
Constructiematerialen, zoals Duplo en Kapla
Cijfers
Gelamineerde kleuren-, vormen-, getal-, letter- en/of woordkaarten
Grot
Harkje
Hekjes
Kunststof planten en bloemen
Letters
Pictogrammen (dieren, parkeerplaats, restaurant, ingang enz...)
Plastic dierentuindieren
Plastic poppetjes
Plattegrond van een dierentuin
Prikkers met pijlen en dierenplaatjes (de richtingaanwijzers)
Stukje blauw plastic
Vergrootglas
Verkleedspullen: dierenverzorger
Voertuigen (auto's, een jeep, een safaribus)
Zoekkaart met dierentuindieren
Activiteiten
Wanneer kinderen veel sensopathische ervaringen met de vulling van de zand-/watertafel op hebben kunnen doen kun je het spel met allerlei activiteiten een nieuwe stimulans geven.
De zand-/watertafel kan dan bijvoorbeeld ook worden gebruikt als ondergrond voor een spelthema en als speel-/verteltafel.
Activiteiten met droge vullingen
Woordkaarten
Benodigdheden:
- Magnetische letters en een magneetbord
- Woordkaarten, thema dierentuin
Verstop de woordkaarten en de magnetische letters in het zand of een andere droge vulling. De kinderen trekken een kaart en zoeken de bijbehorende magnetische letters in het zand. Daarna leggen ze het woord op het magneetbord.
Een landschap
Benodigdheden:
- Allerlei materialen om een landschap (bijvoorbeeld een dierentuin, een woestijn, een jungle enz....) na te bootsen.
Verander je zandtafel in een landschap. Laat de kinderen er met wereldspelmateriaal rollenspel in spelen. Voorbeelden daarvan vind je op mijn Pinterest
Letters in het zand
Benodigdheden:
- Een grote kartonnen letter met pijlen voor de schrijfrichting erop, bijvoorbeeld de "D" van dierentuin
- Glitters
Leg de kartonnen letter bij de zandtafel. Kinderen mogen de letter lekker groot in het zand naschrijven. Door wat glitter in het zand te strooien wordt deze activiteit nog spannender.
Dieren spotten
Benodigdheden:
- Dierentuindieren (plastic of afbeeldingen)
- Een zoekkaart met daarop de afbeeldingen van de dieren
- Zeven
- Zand
Leg de dieren in het zand. De kinderen zoeken de dieren.
Op een zoekkaart kunnen zij zien wat er verstopt is.
Een grot
Benodigdheden:
- Wereldspelmateriaal
De kinderen graven grotten voor bijvoorbeeld de beren enz.
Wegen
Benodigdheden:
- Een weegschaal
- Plastic dieren of dierenvoer
De kinderen wegen de materialen.
Voederen
Benodigdheden:
- Vogelzaad
- Een plastic fles
- Papier
- Allerlei (maat-)schepjes, lepels en schepmateriaal
Verander de plastic fles met papier in een dierentuindier en zet hem in de zandtafel.
De kinderen mogen het dier voeren.
Activiteiten met natte vullingen
Een zeelandschap/oceaan
Benodigdheden:
- Allerlei materialen om een zeelandschap na te bootsen.
Verander je zandtafel in een zeelandschap. Laat de kinderen er met wereldspelmateriaal rollenspel in spelen. Voorbeelden daarvan vind je op mijn Pinterest
Woordkaarten vissen
Benodigdheden:
- Vishengels met magneten
- Letters met magneten of paperclips
- Woordkaartjes, thema dierentuin
De kinderen kijken goed naar het woordkaartje en proberen dezelfde letters met hun hengel te vangen.
Vis vangen
Benodigdheden:
- Rubberen visjes
- Schepnetjes of theezeefjes
Knip uit een rubberplaat allerlei vissen en leg ze in water (het wak). De vissen zullen blijven drijven en de kinderen mogen ze met schepnetjes proberen te vangen.
Sporen in de sneeuw
Benodigdheden:
- Een dienblad
- Plastic dieren
- Zout
Eventueel voorbeeldkaarten
Doe zout in de zandtafel en laat de kinderen er in schrijven of tekene of met plastic dieren voetsporen in maken..
IJs laten smelten
Benodigdheden:
- IJs
- Sproeier met warm water
- Zout
Zet een bak water met plastic Pooldieren in de diepvries.
De kinderen mogen het ijs in de zandtafel laten smelten met zout en warm water.
Hakken
Benodigdheden:
- Ingevroren Pooldieren.
- Veiligheidsbrillen
- Een hamer
- Warm water
- Zout
Vries kleine Pooldieren in door een ballon te vullen met water (eerst de ballon wat oprekken) en daar een plastic Pooldier in te doen. Leg de ballon in de vriezer tot het water bevroren is.
Haal de ballon van het ijs en laat deze aan de kinderen zien.
Hoe kan het Pooldier nu uit het ijs komen? Verzin samen hoe je dit het beste kunt doen.
De kinderen mogen daarna met een hamer de dieren uit het ijs hakken. Het is wel verstandig om hierbij een veiligheidsbril op te zetten.
Scheren
Benodigdheden:
- Een geplastificeerde afbeelding van het gezicht van papa
- Scheerschuim
- Een scheermesje zonder mesje
Leg de afbeelding in de zandtafel en spuit er scheerschuim op.
De kinderen wrijven deze eerst met hun handen uit en schrapen de scheerschuim daarna met een scheermesje zonder mesje weg.
Op zoek naar meer?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
.
.
Comments