Soms merk je als leerkracht dat de dingen die klein lijken, best grote problemen in je klassenmanagement kunnen veroorzaken. Een rij maken bijvoorbeeld.
Kleuters in een rij laten staan gaat niet vanzelf en is iets dat moet worden geleerd.
Merk je dat je veel tijd besteedt aan het wachten tot jouw kleuters in de rij staan?
Benieuwd hoe je dit zou kunnen organiseren? Lees dan snel verder!
Een lastige opgave!
Kleuters in de rij zetten kan soms een hele opgave zijn.
Regelmatig resulteert dit in elkaar aanraken, praten en je aanwijzingen negeren.
In een rij kunnen staan niet iets dat vanzelfsprekend is voor hen en vraagt om heel wat vaardigheden. Om in de rij te kunnen staan moeten kinderen :
Een rij kunnen visualiseren, terwijl ze iets doen
Hun gedrag en impulsen kunnen reguleren. Kinderen moeten in een rij bijvoorbeeld hun handen thuis moeten houden, hun snelheid moeten regelen, het volume van hun stem moeten regelen en de juiste lichaamsruimte moeten behouden ten opzichte van hun leeftijdsgenoten.
De aandacht kunnen hebben voor hun leerkracht, zowel door oogcontact te maken als door aandachtig te luisteren naar instructies en aanwijzingen.
Over cognitieve vaardigheden beschikken om door de indeling van het schoolgebouw te navigeren door te onthouden waar bijvoorbeeld hun klaslokaal is.
Een goede motoriek, coördinatie en visuele perceptuele hebben om langs obstakels te kunnen navigeren.
Een sterk lichaamsbewustzijn hebben; een gevoel van waar al hun lichaamsdelen zich in de ruimte bevinden, hoe elk van die delen samen of afzonderlijk werken en hoe ze de juiste persoonlijke ruimte kunnen behouden, zodat ze dicht bij hun leeftijdsgenoten kunnen lopen en staan.
Dat is voor veel kleuters nog een hele opgave. Ze hebben daarbij aanwijzingen nodig van hun leerkracht, waardoor ze beter begrijpen wat ze moeten doen om in de rij te staan. Hieronder geef ik je tips die kleuters kunnen helpen bij het leren opstellen in een rij.
Tips
Maak je verwachtingen duidelijk en handhaaf ze!
Maak meteen vanaf de eerste schooldag je verwachtingen over het in de rij staan duidelijk!
Het is echt belangrijk om vooraf duidelijk te zijn in jouw verwachtingen, anders zul je later meer tijd moeten besteden aan het herzien van die verwachtingen.
Bespreek hoe en waarom we ons op een bepaalde manier opstellen. Houd een algemeen gesprek over de verantwoordelijkheden en verwachtingen als de kinderen in de rij staan.
Dit vergt oefening en herhaling. Kleuters zullen het vergeten en grenzen proberen te testen. Dat is volkomen normaal! Handhaaf je verwachtingen dus ook. Help kinderen continu te herinneren wat er van hen wordt verwacht. Houden zij zich niet aan de afspraken?
Dan stuur je ze terug, vraag je wat er is gebeurd en wat het kind kan doen om ervoor te zorgen dat het wel goed zal gaan en proberen ze het opnieuw!
Blijf positief en oefen, oefen, oefen.
Visualiseer het!
Leg kinderen uit wat in de rij staan betekent! Dit is namelijk niet zo vanzelfsprekend voor ze als het lijkt. Gebruik bijvoorbeeld plastic poppetjes om te modelleren hoe je in de rij moet staan of gebruik foto's.
Laat kinderen niet allemaal tegelijk in de rij staan!
Laat steeds slechts een paar kinderen tegelijk in de rij komen staan. Op die manier vermijdt je problemen met de verkeersstroom. Door kinderen op te roepen om in kleine groepen in de rij te gaan staan, worden bovendien ook hun luistervaardigheden, de woordenschat en het probleemoplossend vermogen vergroot.
Zeg bijvoorbeeld: "Alle kinderen met een jurk mogen in de rij komen staan" of "alle kinderen met een groene broek mogen in de rij komen staan".
Verander het woord rij in trein!
Een rij is ook nog een heel abstract concept voor jonge kinderen. Maak het minder abstract en vertel ze dat ze in de trein zitten en dat ze moeten oppassen dat ze er niet uit vallen.
Gebruik een liedje!
Gebruik een liedje om de rij te vormen.
Gebruik een timer!
Moedig de kinderen met behulp van een timer aan om snel in de rij te gaan staan.
Vertel hen dat je tijd moet toevoegen als ze te luid zijn. Moedig ze aan om aan de verwachtingen van een bepaalde tijd te voldoen of om hun vorige tijd te verbeteren of consequent aan .
Doe "de Haarstaar"!
Achter elkaar in een rij staan en de goede kant op kijken is voor veel kleuters nog lastig. Om dit logischer te maken voor ze kun je het het spelletje "de Haarstaar" spelen.
Zeg: "Doe de Haarstaar!" en vervolg met "Staar naar het haar van het kind voor je."
Zolang de kinderen hun ogen op het haar van het kind voor hen gericht houden, zullen ze niet naar andere plaatsen zoeken. Ze zullen vlak achter het andere kind moeten staan, zodat ze goed kunnen staren. Hierdoor komen ze niet alleen spelenderwijs op de juiste plek te staan, maar blijven ze meestal ook rechtop staan.
Speel het spel: 'Kip, vliegtuig, soldaat'!
Maak een leuk spelletje van in de rij staan. Op die manier heb je meteen de aandacht van jouw kleuters. Speel bijvoorbeeld het spel: ‘Kip, Vliegtuig, Soldaat’.
Zeg tegen de kinderen dat ze jou moeten herhalen en jouw acties moeten uitproberen.
Zeg vervolgens een woord en laat de actie zien die daarbij hoort.
Bij "Kip" maken ze kippenvleugels. Bij 'Vliegtuig' zijn de handen recht naar beide kanten van ze uitgestrekt, zoals bij vliegtuigvleugels. Bij "Soldaat" staan ze statig rechtop met hun hand bij hun hoofd. Hiermee zorg je er spelenderwijs voor dat ze alle handen bij zichzelf houden.
Zodra ze deze acties kunnen uitvoeren, kun je ook dingen toevoegen die met je thema te maken hebben. Zorg ervoor dat je altijd weer terugkomt naar “Kip, Vliegtuig, Soldaat”.
De bedoeling van dit spel is ook om ze hun armen langs hun lichaam te laten leggen.
Hun handen zullen dan precies daar terechtkomen waar ze zouden moeten zijn in de rij.
Loop als een....
Maak de kinderen meer betrokken en laat ze in de rij lopen als een dier.
Je kunt hier heel creatief aan de slag en vrijwel elk dier kiezen dat je maar wilt.
Bijvoorbeeld: ‘Loop als een pinguïn’, ‘Loop als een muis’ of ‘Loop als een mier.’
Speel het spel: "Heup en lip"!
'Heup en lip' is een hele snelle manier om kleuters te laten weten dat de verwachting in de gang is dat ze 'een hand op een heup en een vinger op een lip' hebben. De vinger op de lip houdt ze stil in de gang. De hand op de heup geeft de vrije hand iets te doen en zorgt ervoor dat deze het kind voor of achter ze niet raakt.
Speel het spel: “Stop een bubbel in je mond”
Met dit spel houd je de kinderen op een speelse manier stil in de rij.
De kinderen doen alsof ze voorzichtig een belletje in hun wangen houden met de wangen naar buiten. Wie kan de grootste en rustigste bubbel maken?
Doe het standbeeldenspel!
Geef kinderen opdrachten. Bijvoorbeeld: "Maak konijnenoren" of "Leg je handen op je hoofd". Na sommige opdrachten roep je "standbeeld" of "bevries!" en telt daarna af: 3,2,1.
Bijvoorbeeld: "Zet je handen in je zij! Bevries! 3,2,1". De kinderen bevriezen na deze drie tellen met de handen in hun zij. Ze mogen alleen maar ademen en knipperen.
Net zolang totdat jij "relax!" roept. Als ze toch bewegen, dan zijn ze af en moeten ze naar het einde van de rij gaan. Het is ook een geweldig spel voor die momenten waarop je bij de deur komt en beseft dat je eigenlijk een minuut te vroeg bent.
Markeer de startplek!
De eerste stap bij het leren van jonge kinderen hoe ze in de rij moeten staan, is door een speciaal gebied aan te wijzen waar kinderen in de rij kunnen staan. Stel eerst een stoplijn in. Jonge kinderen weten namelijk niet hoe dicht ze bij de deur moeten staan of waar ze precies moeten beginnen in de rij. Gebruik tape of iets anders om een lijn of plek te creëren die het begin van je lijn laat zien. Markeer vervolgens de lijn waar jouw rij moet starten.
Gebruik voetafdrukken!
Plak met dikke tape kleurrijke gelamineerde voetomtrekken op de vloer of gebruik stickers/folie of vinyl in de vorm van voetafdrukken (of iets anders) op.
Plak steeds twee paren van dezelfde kleur naast elkaar en vertel de kinderen dat ze een hand geven aan degene die naast hen staat op dezelfde kleur.
Kinderen weten dan precies waar ze elke keer in de rij moeten gaan staan.
Geef met een afstand tussen de voetstappen ook aan waar elk kind moet staan, en laat voldoende ruimte tussen elk kind.
Dit zorgt voor een visuele indicator die helpt bij het lichaamsbewustzijn.
Wanneer je cijfers of letters in de voeten plakt (en ieder kind een eigen cijfer of letter geeft) heb je meteen een cijferlijn. Je vindt gekleurde voetafdrukken in deze gratis download:
Variatie: Als je een klaslokaalthema hebt, gebruik dan een afbeelding die bij het thema past, zoals kwallen voor een oceaanthema of berensporen voor een kampeerthema.
In plaats van voetstappen kun je ook gebruik maken van cirkels en daar bijvoorbeeld een rups of slang mee maken. Laat de kinderen dan steeds aan beide kanten van de cirkel een koppel vormen. Of maak er een bloem van met bladeren aan iedere kant van de steel.
De kinderen moeten dan op de bladeren gaan staan.
Zo zijn er natuurlijk nog talloze mogelijkheden.
Gebruik een vaste looproute!
Laat de kinderen een vaste looproute volgen om bij de opstelplek van de rij te komen.
Dit zorgt ervoor dat niemand rent of iemand afsnijdt om vooraan te komen. Als kinderen zich niet aan deze afspraak houden en ze toch racen om vooraan te komen, stuur je ze terug en laat je het ze opnieuw proberen. Zorg ervoor dat de doorstroming van jouw groepsruimte naar de opstellingsruimte voor de rij open en duidelijk is. Als kinderen door meubels moeten slingeren of een lange route moeten afleggen om in de rij te gaan staan, kunnen er andere gedragsproblemen ontstaan.
Geef de kinderen taken!
Maak de kinderen verantwoordelijk! Wijs een aantal kinderen die een speciale taak hebben: twee kinderen die vooraan mogen staan, twee kinderen die de deuren open mogen houden en een rijleider.
Deze helpt de andere kinderen om op het goede spoor te blijven. Geef deze kinderen eens een (sleutel-)koord met hun taak erop aan. Zo is voor iedereen zichtbaar wie welke taak heeft. Laat deze kinderen een hele dag hun taak uitvoeren. Ik raad wel aan meerdere koorden paraat te hebben liggen, voor als er eentje kapot gaat of kwijt raakt.
Kies zelf wie er vooraan mag staan!
Voor kleuters is het heel belangrijk om op de eerste plaats te mogen staan. Ze beschouwen de eerste zijn als de ‘beste’ of de ‘belangrijkste’. Het kan een grote bron van frustratie zijn in de klas. De beste manier om discussies over wie als eerste in de rij zal staan, te stoppen, is door zelf te kiezen wie er vooraan mag staan. Rouleer deze taak dagelijks/wekelijks.
Tip: behandel elke plek in de rij als belangrijk of speciaal. “Ja hoor, jij staat vandaag als vierde in de rij! Wie is vijfde?” (Hierdoor worden ook de wiskundige vaardigheden vergroot.) Help de schijnwerpers op ‘eerste’ zijn daarmee te verminderen.
Geef de kinderen een vast maatje!
Voorkom ruzie over wie met wie in de rij gaat staan door iedereen een vast maatje te geven. Sommige kinderen hebben ook een vaste rijvolgorde voor hun leerlingen.
Bedenk je in dat geval wel, dat het voor kleuters erg belangrijk is als ze vooraan mogen staan en zorg er dus voor dat ze daar even vaak ook de kans voor krijgen.
Houd tussenstops!
Moeten de kinderen langer in de rij lopen? Stop dan steeds, zodat de rij zich kan hergroeperen. Achterblijvers kunnen op die manier de achterstand inhalen.
Gebruik een looptouw!
Voor jongere kinderen kun je ook gebruik maken van een looptouw.
Dat is een speciaal touw met handvatten waaraan kinderen zich kunnen vasthouden als ze in een rij lopen. Het is een leuke, tastbare manier voor kinderen om te leren dat ze in een rij moeten blijven en hoe ze in een lijn kunnen blijven lopen met hun leeftijdsgenoten.
De handvatten geven tastbare feedback en de kleuren kunnen je helpen elke leerling een plaats in de rij te geven.
Houd de aandacht erbij!
Houd kleuters in de rij gefocust. Vertel bijvoorbeeld dat ze op een geheime missie zijn. Voordat je het klaslokaal verlaat, daag je de hele rij uit om onderweg bijvoorbeeld 3 rode dingen te zoeken.
Maak gebruik van een knuffel!
Zet een knuffel in om de rust in de rij te bewaken. Neem bijvoorbeeld een knuffelschildpad en vertel je klas dat dit de moederschildpad is voor al hun kleine, stille schildpadden.
Deze schildpad heeft rust nodig om zich op haar gemak te voelen, dus ze vraagt of wij haar daarbij willen helpen. De schildpad loopt steeds mee in de rij. Wanneer de kinderen weer uit de rij kunnen, ga je op je tenen naar het kind met de schildpad toe, leg je je vinger op je lippen en zegt "ssssst" en pak je de knuffel voorzichtig weer aan.
Neem visuele geheugensteuntjes mee!
Het gedrag in de rij kan snel verslechteren. Hang daarom non-verbale visuele geheugensteuntjes aan een koord om je nek en gebruik ze om positief gedrag van de kinderen te stimuleren. Je vindt kant en klare bijvoorbeeld op Twinkl
Loop zelf achteraan!
In plaats van voorop te lopen, kun je overwegen om juist achteraan te gaan lopen.
Stel een rijleider aan en train hem wat hij moet doen. Dan kun je achteraan in de rij staan en veel feedback geven aan kinderen die het goed doen of kinderen helpen die het nog lastig binden om in de rij te lopen.
Gebruik Fidget-speelgoed!
Er zijn altijd een paar kinderen die moeite hebben met het in de rij staan en lopen, ongeacht hoe vaak je het oefent en ze eraan herinnert.
Geef deze kinderen eens een Fidget-speeltje als ze in de rij moeten lopen.
Op die manier kunnen ze hun handen bezig houden terwijl ze in de rij lopen.
Het doel van de week
Stel het lopen in de rij en de regels die daarbij horen een week lang centraal.
Besteed er extra aandacht aan en sluit de week eventueel af met een beloning voor de kinderen die hebben laten zien dat ze goed in de rij kunnen lopen.
Complimenteer!
Prijs, prijs, prijs, wanneer kinderen het goed doen. Kleuters zijn daar gevoelig voor en zullen het voorbeeld van de klasgenoot die een complimentje heeft gekregen waarschijnlijk overnemen. Kies bijvoorbeeld de Geheime wandelaar van de dag.
Vertel de kinderen dat terwijl je hun gedrag kijkt terwijl je in de rij loopt, je bijzondere aandacht besteedt aan de Geheime wandelaar. Als die leerling de hele dag aan de verwachtingen voldoet terwijl hij in de rij loopt, krijgt hij aan het einde van de dag een geheime loper-oorkonde of badge of een beloning, bijvoorbeeld in de vorm van als eerste kiezen welke taak hij wil of waar hij wil spelen.
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest
Veel succes met deze strategieën!
Als je een andere strategie hebt, laat deze dan achter in de reacties hieronder.
Bronnen
.
.
Comments