Thema huisdieren: De bouwhoek

Bijgewerkt op: 16 mei

In deze blog geef ik je suggesties voor de bouw-/constructiehoek bij het thema huisdieren.

Inrichting/materialen

Richt de hoek bij voorkeur samen met de kinderen in.

Inventariseer wat er nodig is en laat de kinderen dit zoveel mogelijk zelf meenemen of maken. Het is misschien tijdrovender, maar het verhoogt de betrokkenheid enorm.

Denk bij het inrichten van de hoek, naast het basismateriaal ook eens aan het gebruik van andere materialen. Vul de hoek bijvoorbeeld aan met:

Een ondergrond/achtergrond:

Denk hierbij aan:

Een stuk karton (eventueel met een omtrek erop getekend, waarop de kinderen moeten bouwen)
Een lap
Gekleurd papier
Een kunststof grasmat
Zeil
Een stuk tapijt
Zand, modder of water
Een bak met zaagsel, stro, hooi of mais
Een achtergrond met dieren
Kleed de hoek aan met knuffels

Personages: Allerlei huisdieren

Maak gebruik van knuffels, handpoppen, vingerpoppetjes of plastic poppetjes
Plastificeer afbeeldingen en bevestig deze op wc rolletjes of blokken.
Leg verkleedpakken van huisdieren neer om rollenspel te stimuleren.

Overige materialen:

Denk hierbij aan:

Afbeeldingen (uit prentenboeken) op blokken
Bord: Pas op voor de hond
Borstel
Cijferkaarten
Creatieve materialen
Dopjes (voer)
Eet-/drinkbakjes
Hekjes
Hondenriem
Hooi
Houtsnippers
Kooi
Letterkaarten
Mand
Meetmaterialen
Schildersezel met grote vellen papier voor het maken van een bouwtekening
Schrijfmaterialen
Stro
Takken
Touw
Tuinhek
Veren
Weegschaal en weegkaarten
Woordkaarten
Zaagsel

Zonder impressie geen expressie!

Constructief spel begint met inspiratie om de kinderen te prikkelen en om creativiteit op te roepen. Bij jonge kinderen start inspiratie altijd vanuit hun eigen interesse, belevingswereld en ervaring. Door ervoor te zorgen dat je hoek daarbij aansluit, krijgt deze meer betekenis bij de kinderen. Onderzoek het onderwerp huisdieren daarom van tevoren met de kinderen, om hun voorkennis op te frissen of te verrijken.

Nodig bijvoorbeeld iemand uit voor een gastles over huisdieren of maak een uitje naar de dierenwinkel, de dierendokter of het dierenasiel om huisdieren in het echt te bekijken.

Laat zien welke (nieuwe) materialen er in de hoek staan en vraag eens wat je ermee kunt doen. Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.

Vertel wat er in de hoek gedaan kan worden en laat de kinderen ook zelf ideeën aanreiken. Demonstreer het spel.

Bekijk visueel materiaal en geef deze een plekje in je hoek. Denk hierbij aan:

Afbeeldingen
Bouwtekeningen
Bouwvoorbeelden (ook van de kinderen zelf)
Boeken
Hoogtekaarten
Maquette
Plattegronden
Praatplaten
Posters
Schematische bouwvoorbeelden
Een tablet met foto's en filmpjes
Een inspiratieboek over huisdieren met afbeeldingen, voorbeelden van werken en foto's van werken van de kinderen zelf.
Laat kinderen met de iPad door middel van foto’s van hun werk een stappenplan voor iemand anders maken, zodat andere kinderen het gebouw kunnen nabouwen en beperk het aantal foto's wat ze mogen maken (bijv. maximaal drie).

Gebruik beeldmateriaal vooral ter inspiratie en verrijking.

Laat de kinderen zoveel mogelijk zelf bouwen in plaats van namaken.

Uitdagingen

Spel is vrij van opdrachten. Wanneer we spreken van leren door te spelen, bedoelen we dat kinderen het geleerde moeten verwerken tijdens het spel, voor ze zich de nieuwe kennis en vaardigheden eigen maken en in een andere situatie kunnen gebruiken.

Alleen vrij spel is dus nog geen onderwijs; het wordt pas onderwijs doordat de leerkracht invloed uitoefent op dat vrije spel en daarmee voorwaarden aanreikt om leerdoelen uit te lokken. Uitlokken betekent echter niet hetzelfde als ervan uitgaan dat de kinderen deze leerdoelen ook oppikken. Als kinderen niet spelen wat jij door het toevoegen van deze voorwaarden had verwacht dan is dat helemaal niet erg. Die doelen en verwachtingen zitten vooral in je eigen hoofd en niet in het hoofd van de kinderen.

Als kinderen spelen zijn ze eigenlijk doelloos bezig, dan gaat het meer om het proces, niet om het eindproduct. Je moet je niet focussen op de resultaten en je verwachtingen, het kind altijd zoveel mogelijk zelf laten onderzoeken en ontdekken en datgene wat je probeert uit te lokken ook weer durven loslaten.

Wanneer kinderen daar in hun ontwikkeling aan toe zijn en doelgerichter constructief spel laten zien, kun je ze stimuleren door een bouwprobleem of een uitdaging te introduceren. Hiermee spreek je het oplossingsgericht denken van kinderen aan.

Deze problemen en uitdagingen kunnen ook geïntroduceerd worden met een brief, verhalen en/of prentenboeken. Of vertel met een handpop een verhaal met een opdracht erin en vraag wie er wil helpen. En maak dan achteraf als beloning de foto met de handpop erbij. Bijvoorbeeld: Een hond is verdrietig, want zijn hok is kapot. Kunnen de kinderen hem helpen en een nieuwe maken?

Maak de problemen en uitdagingen wel het liefst zo min mogelijk visueel, omdat het kind dan al in een bepaalde richting geduwd wordt.

Maak liever opdrachtkaarten/kaartjes en vertel het kind wat erop staat.

Print deze opdrachtkaartjes uit en lamineer ze of hang ze op.

Voorbeelden van problemen:

De huisdieren zijn ontsnapt. Er moet een omheining om de tuin voor ze worden gebouwd. Bekijk samen afbeeldingen van omheiningen: Waarom zijn er omheiningen? Hoe kom je een omheining binnen? Waar moet je op letten bij een omheining? Moet een omheining voor katten bijvoorbeeld hetzelfde zijn als die voor koeien? Welke vorm kan een omheining hebben. Hoe groot moet de tuin binnen de omheining worden als er 1 huisdier moet staan? En als er twee staan?

Uitdagingen die je zou kunnen toevoegen binnen dit thema:

Bouw een huisdier (liggend of staand). Kleur deze eventueel in met gekleurde dopjes of stukjes mozaïek.
Bouw een hok
Gebruik eventueel een spiegel om het hok (of een ander bouwwerk) symmetrisch te bouwen.
Bouw een mand
Bouw een dierenasiel. Hoe groot moet het worden als de dierenknuffels erin moeten passen?
Bouw een dierenwinkel.
Metsel een dierensasiel of een dierenwinkel. Leer de kinderen de metseltechniek aan, waarbij de blokken verspringend op elkaar worden geplaatst. Laat de kinderen zien dat ze meer stevigheid kunnen creëren door als een te metselaar te bouwen op de voeg, in een halfsteensverband. Ga ook eens met de kinderen naar buiten en bekijk daar gemetselde muren. Gebruik hiervoor bouwstenen en tegels en leg een bouwsteen precies over de aansluiting van twee daaronder liggende bouwstenen. De tegels worden gebruikt om de overblijvende uiteinden aan te vullen. Begin met het metselen van een muur en laat daarna ook het maken van een hoek in het metselwerk aan bod komen. Wist je trouwens dat je voor deze ‘metseltechnieken’ de blokken ook aan elkaar kunt laten plakken met behangplaksel, klei en scheerschuim? Laat aan het einde van de dag de blokken weken in een sopje en ze zijn weer schoon. Metsel ook eens buiten met echte bakstenen en cement. Of metsel met suikerklontjes en poedersuiker of kleine blokjes en bloem met water.
Bouw een praktijk van de dierendokter.
Bouw een klein en groot huisdier, het grootste huisdier, een huisdier van klein naar groot (leg er meetmaterialen bij)
Bouw op een ondergrond van hooi, zaagsel of stro
De kinderen verstoppen een knuffel in hun bouwwerk. Daag ze daarbij uit om ook fop-verstopplekken te maken. Loop langs en raad waar de knuffel verstopt ligt.