Buiten spelen geeft de meeste kleuters een gevoel van vrijheid en avontuur.
Maar het is meer dan dat. Buiten krijgt een kind andere spelmogelijkheden dan binnen en daarmee ook andere ontwikkelingskansen. Dat komt onder andere omdat het buiten minder afgebakend is, er minder regels zijn, je lawaai mag maken en lekker mag rennen. Buiten spelen levert daarnaast een enorme bijdrage aan de brede ontwikkeling van jonge kinderen. Johan Cruijff zei ooit: "Buitenspelen zou een vak op school moeten zijn" en daar ben ik het helemaal mee eens. Beweging voedt het jonge brein en maakt hen alert en weerbaar. En zo kent het buiten spelen nog heel veel andere voordelen.
In deze blog vertel ik je er meer over.
Bewegen is ontwikkelen
Kinderen groeien in hun eerste levensjaren fysiek razendsnel.
Hun lijf wordt groter en zwaarder. Hierdoor moet hun brein voortdurend 'updates' uitvoeren.
Hoe meer jonge kinderen worden blootgesteld aan bewegingservaringen, des te beter deze fysieke ontwikkeling gestimuleerd wordt. Door veel aandacht te besteden aan beweging en de motorische ontwikkeling, leg je een hele mooie basis, want veel andere ontwikkelingsgebieden hebben baat bij een goed motorisch fundament.
Kinderen leren door te ervaren met hun hele lichaam. Ze leren via motoriek de interactie aan te gaan met andere kinderen en de wereld om zich heen te ontdekken.
Ze spelen, ontdekken, ze vallen en staan weer op.
Beweging voedt het jonge brein en maakt kinderen alert en weerbaar.
Door te ervaren kunnen ze nieuwe dingen inprenten. Bewegen heeft in algemene zin ook een positief effect op het voorkomen van de zogenaamde welvaartsziekten als diabetes, obesitas, hart- en vaatziektes. Kinderen zouden in hun jonge jaren veel moeten bewegen om een goede basis te leggen voor hun volwassen leven. Ze zouden per dag minimaal een uur matig intensief moeten bewegen, meer is natuurlijk nog beter.
De achterbankgeneratie
Buiten spelen is een van de belangrijkste vormen van bewegen en van groot belang voor de ontwikkeling van een kind, maar bijna de helft van alle kinderen haalt dat niet en beweegt te weinig. Op school wordt er van kleuters ook vaak verwacht dat ze lang achter elkaar stilzitten op hun stoel. Kinderen leren hierdoor steeds minder met handen en voeten.
Voor onze "achterbankgeneratie" (kinderen die overal met de auto naar toe worden gebracht) is het namelijk niet meer zo vanzelfsprekend dat ze thuis genoeg beweeg- en buitenspeelervaringen opdoen. Buitenspeelplekken in woonwijken zijn vaak inspiratieloos en saai. Bovendien vinden veel ouders het lastig om hun kinderen buiten te laten spelen. Angst speelt daarbij soms een rol. Veel kinderen zijn het buiten spelen hierdoor zelfs een beetje verleerd. Daarnaast trekken de beeldschermen tegenwoordig ook veel buitenspeeltijd weg. Scholen hebben daardoor de laatste jaren een hele belangrijke taak bij gekregen. Zij moeten vaak het buitenspeelplezier weer naar boven halen bij de "achterbankgeneratie" en ze weer leren spelen.
Het belang van buiten spelen
Buiten spelen geeft de meeste kleuters een gevoel van vrijheid en avontuur.
Maar het is meer dan dat. Buiten spelen is van onschatbare ware.
Buiten krijgt het kind andere spelmogelijkheden dan binnen en daarmee ook andere ontwikkelingskansen. Dat komt onder andere omdat het buiten minder afgebakend is, er minder regels zijn, je lawaai mag maken en lekker mag rennen.
Buiten spelen levert daarnaast een enorme bijdrage aan de brede ontwikkeling van jonge kinderen. Het is daarom géén pauze, om lekker te ontspannen en te doen waar je zelf zin in hebt, maar keiharde onderwijstijd. Gelukkig wordt in de meeste kleutergroepen ongeveer 1/5 van de lestijd aan buiten spelen besteed. Tijdens het buiten spelen worden onder andere de volgende ontwikkelingsgebieden verweven in activiteiten:
Motoriek
Kinderen ervaren tijdens het buiten spelen verschillende vormen van bewegen en raken er hun energie makkelijker kwijt. Ze lopen, hinkelen, huppelen, dansen, rennen, springen, glijden, duikelen, gooien met ballen en scheppen met zand.
Op deze manier ontwikkelen ze hun grote motoriek.
Ruimtelijk inzicht
Kinderen ervaren op het speelplein met hun eigen lichaam ruimte, afstand, richting, hoogte, diepte en omvang.
Natuurbeleving
Kinderen doen tijden het buitenspel veel ervaringen op met natuurbeleving.
De frisse lucht zorgt altijd voor voldoende zuurstof, waar je brein blij van wordt.
Vaak wordt er ook gezegd dat je van frisse lucht en het buiten spelen beter gaat slapen!
Zonlicht zorgt voor vitamine D; de huid maakt dit zelf aan als je buiten bent.
Deze vitamine zorgt voor een goede botopbouw.
Kinderen ervaren buiten ook natuur-/weeraspecten. Ze vinden er insecten, zien vogels, bloemetjes, planten, bomen. Al spelende leren ze op die manier ook zorgen voor hun natuurlijke omgeving. Jonge kinderen kunnen buiten ook optimaal exploreren, omdat natuurlijke elementen meer creativiteit vereisen. De ondergronden zijn buiten niet gelijk en de gevonden voorwerpen zijn niet allemaal even groot en recht
Taal
Ook de taalontwikkeling wordt bij het buiten spelen gestimuleerd o.a. door het verwoorden van nieuwe ervaringen, de begrippen die ze al spelend leren, de afspraken die ze onderling moeten maken.
Gecijferdheid
De wiskundige ontwikkeling is ook een belangrijk aspect van buitenspel. In hun buitenspel vergelijken, meten, wegen en tellen de kinderen.
Sociale ontwikkeling
Kinderen oefenen tijdens het buitenspel spontane sociale vaardigheden.
Er ontstaan buiten spontaan groepjes, het spel kan snel wisselen en onder de begeleiding van de leerkracht leren de kinderen goed om te gaan met elkaar.
Emotionele ontwikkeling
Ook de emotionele ontwikkeling krijgt tijdens het buitenspel een stimulans.
Buiten neemt het kind zelf initiatieven, het oefent nieuwe vaardigheden en oefent zo zijn zelfvertrouwen. Maar kinderen krijgen tijdens het buiten spelen ook te maken met teleurstellingen zoals verlies of buiten gesloten worden.
Als je kinderen daarbij een handje helpt, dan kunnen ze daar ook mee om leren gaan.
Cognitieve ontwikkeling
Bewegen voedt het jonge brein met zuurstof en zorgt daardoor voor een beter concentratievermogen en betere leerprestaties.
'Slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel'
Met deze opmerking, afkomstig van een Noorse ontdekkingsreiziger, ben ik het volkomen eens. Weersomstandigheden zouden geen belemmering moeten vormen om buiten te gaan spelen. Wat is er nou leuker, dan lekker in de plassen stampen?
Bewegend leren in de winter kan bovendien ook erg verfrissend zijn.
Net zoals je aan kleuters vraagt om gymschoenen mee naar school te nemen, zou je ouders kunnen vragen om een regenpak en regenlaarzen mee te geven naar school.
Daarnaast kun je als school ook overwegen om een grote set regenkleding aan te schaffen, die de kinderen kunnen gebruiken. Ook hitte mag geen excuus zijn om binnen te gaan blijven. Zorg in dat geval wel voor voldoende schaduw, bijvoorbeeld met lappen en parasols, smeer de kinderen in en laat ze lekker met water spelen.
Buiten werken
Verplaats je lessen en activiteiten ook eens naar buiten. Zet als dat mogelijk is, de deuren van je lokaal in de zomer open en betrek een stukje van het schoolplein als klaslokaal erbij. Laat de kinderen bijvoorbeeld lekker buiten bouwen of met de watertafel spelen, plaats een picknicktafel naast je lokaal en laat de kinderen daar lekker aan kleuren en tekenen of ga lekker naar buiten met de kinderen om onder een boom een verhaal voor te lezen. Sommige scholen hebben ook een buitenlokaal gecreëerd op hun schoolplein.
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest
Heb je zelf ook nog leuke suggesties?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
Boeken
Bronnen
Heleen86. Mens en gezondheid. (2018). Het belang van buitenspelen
Auteur onbekend. Partou. (Jaartal onbekend).
5 redenen waarom buitenspelen belangrijk is voor je kind
Auteur onbekend. (Jaartal onbekend). Schrijfsels
.
Comments