Het verwerken van prikkels gebeurt in een aantal stappen. De eerste schakel in dat proces zijn onze zintuigen. De mond is daar ééntje van.
In deze blog vertel ik je hoe smaak werkt en welke invloed het heeft op ons dagelijks leven, onze prikkelverwerking en ons gedrag.
Hoe werkt smaak?
De smaaksensoren liggen op de tong en achter in de mond.
We herkennen daar vijf primaire smaken mee: bitter, zoet, zuur, zout en umami (hartigheid).
Vaak wordt gedacht dat we die verschillende smaken op verschillende delen van onze tong waarnemen, maar dat is niet zo. Een papil bevat alle smaakreceptoren.
Smaaksensoren zijn ook gevonden in de wang, het gehemelte en de luchtpijp en in organen in het lichaam, maar het is onduidelijk welke functie die smaaksensoren hebben.
Nadat voedsel op de smaakpapillen is terechtgekomen, wordt de informatie uit de chemische samenstelling omgezet tot een elektrisch signaal. Dit signaal wordt doorgegeven aan de hersenen. Je gebruikt dan niet alleen je smaakpapillen, maar ook alle andere zintuigen. Zo wordt de smaak van iets beïnvloed door zijn geur. Ook hoor je het voedsel kraken en voel je de textuur. En voordat je iets in je mond stopt heb je ook gezien wat het is.
De mond is dus een plek waar veel zintuiglijke prikkels samenkomen en veel zintuigen tegelijkertijd informatie te verwerken krijgen.
De rol van smaak in ons dagelijks leven
Smaak bepaalt veelal je plezier in eten.
Samen genieten van een smakelijke maaltijd is een heel belangrijke sociale gebeurtenis.
Jongere kinderen hebben een voorkeur voor zoete smaken. Activiteiten rond het proeven van verschillende smaken en texturen kunnen een kind leren om meer verschillend voedsel te eten. Bewust proeven stimuleert een zo optimaal mogelijke ontwikkeling van je smaak.
Oudere mensen hebben minder smaakpapillen en proeven hun voedsel daardoor minder goed, of bitterder. Daardoor hebben zij vaak ook minder eetlust. Mensen, die minder proeven kunnen soms ook wat ongezonder leven, omdat zij grote hoeveelheden suiker en zout aan hun eten toevoegen.
Je hebt mensen met een voorkeur voor gevarieerde en sterke smaken, anderen genieten juist meer van minder intense smaken of structuren. Dat hangt helemaal af van hun zintuiglijke prikkelverwerking. De meeste mensen hebben een voorkeur voor zoet.
Dat heeft ermee te maken dat de smaken bitter en zuur in de natuur waarschuwen voor giftige stoffen. De voorkeur voor zoet is daardoor een soort aangeboren overlevingsmechanisme. Maar de voorkeur voor zoet komt ook voort uit een sterke behoefte aan koolhydraten voor de enorme groei, die kinderen in hun eerste jaren doormaken.
Smaak in samenwerking met reuk waarschuwt ons wanneer voedsel bedorven is.
Smaak zal op school minder snel een issue zijn, dan thuis, omdat het op school niet veel aan de orde is en kinderen hun eten en drinken van thuis meenemen (en vaak meekrijgen wat ze graag lusten).
Een pasgeboren baby gebruikt de mond als tastzintuig om zijn omgeving te ontdekken,door alles in zijn mond te stoppen. Na zes maanden wordt deze functie minder en worden de handen en huid het belangrijkste tastzintuig
Smaak en onderprikkeling
Wanneer een kind onderprikkeld raakt en dat niet reguleert, dan ervaart het minder prikkels in de mond en eet en drinkt het daardoor slordig en proeft het dingen niet zo goed. Hierdoor kan het kind ook minder eetlust hebben.
Wanneer het kind er onbewust voor kiest om deze prikkels te reguleren om deze weer in balans te krijgen stopt het kind van alles in zijn mond en kauwt het vaak op van alles en nog wat. Het onderprikkelde kind heeft ook vaak behoefte aan sterkere smaken.
Smaak en overprikkeling
Wanneer een kind overprikkeld is en dat niet reguleert, dan smaakt alles heel sterk.
Het kan dan bepaalde voeding ook weigeren. Dat kan zowel te maken hebben met de smaak als met de structuur van het eten.
Wanneer het kind er onbewust voor kiest om deze prikkels te reguleren om deze weer in balans te krijgen is het kind vaak erg kieskeurig wat betreft voedsel en vermijdt hij het liefst pittig eten en stimulerende dranken als koffie of suikerhoudende frisdrank. Zoet is overigens een smaak, die ook door overprikkelde kinderen meestal wel geaccepteerd wordt.
Op zoek naar meer?
Heb je zelf ook nog leuke suggesties? Laat dan een reactie achter!
.
.
Comments